De mooiste muren van Uden zijn ongetwijfeld die van Iwan van Lankvelt Auto’s. Dit heeft niet zozeer met Iwans schilderkwaliteiten te maken, maar wel met zijn uit de uit de hand gelopen hobby: emaillen reclameborden. Tekst en foto’s Mike Raanhuis
De sympathieke Brabander verzamelt al bijna drie decennia emaillen reclameborden die hij in zijn zaak optimaal tot hun recht laat komen.
– Zijn eerste reclamebordje dat hij kocht is van Chevrolet, nu 27 jaar geleden.
– Een bord van Hofnar-sigaren werd zijn tweede: “Ik kreeg er meer en meer lol in en zodoende ben ik emaillen reclameborden gaan verzamelen.”
Of het nu Persil, Michelin, Sunlight of Koffie Hag is, het maakt Iwan niets uit. Zijn eerste reclamebordje dat hij kocht is van Chevrolet. “Dat is nu 27 jaar geleden”, zegt Iwan terwijl hij trots het blauwe bordje toont. “Hier heb ik indertijd 375 gulden voor betaald, wat serieus veel geld was. Een kennis zei tegen me: ‘Da’s leuk voor jou in de garage’. Die was toen nog vrij leeg, ik was twee jaar eerder mijn autobedrijf begonnen. Een tijdje later kwam die kennis met een bord van Hofnar-sigaren. Dat werd mijn tweede bord. Ik kreeg er meer en meer lol in en zodoende ben ik emaillen reclameborden gaan verzamelen.”
Voorzetwanden
“Aanvankelijk wilde ik alleen verzamelen wat in mijn straatje past, dus banden, accu’s, bougies en olie. Daar ben ik al snel van afgeweken en ben ik veel breder gaan kijken en verzamelen. Ik ben bijvoorbeeld heel erg van de kleuren, daar laat ik me vaak door leiden. Je zult hier bijvoorbeeld nooit twee gele borden naast elkaar zien hangen. Ook over de plaatsing van elk bord is goed nagedacht, dat is een hele puzzel. Ook heb ik goed afgewisseld met de verschillende formaten, in tegenstelling tot wat ik hiervoor had; groot bij groot en klein bij klein.”
In het pand zijn houten, donkere voorzetwanden geplaatst als contrast. “Daar komt bij, als je in de muren gaat boren, dan wordt het één grote gatenkaas. In totaal hangen hier tussen de 600 en 700 borden en daarvan zijn er slechts twee gerestaureerd, de rest is helemaal origineel. Waarom dat zo is? Met name liefhebbers en verzamelaars zien borden het liefst zo origineel mogelijk. Email is bovendien nauwelijks goed te restaureren. Het maken van emaillen borden vergt ouderwets handwerk; ze worden met poeder ingestrooid, dan gaan ze een oven in van zo’n 800 graden. Zo wordt de glaslaag uiteindelijk gevormd. Het moest voor eeuwig meegaan. Ik heb hier borden hangen die wel 120 of 125 jaar oud zijn. Een bord van 60 jaar oud vinden wij bijvoorbeeld een jong bord.”
Deurpostbordjes
“Zie je dit heldere blauw? Dat is met verf of lak simpelweg niet te reproduceren, op geen enkele wijze. Dat maakt email ook zo mooi en speciaal. De leken vinden roestplekjes vaak mooi, want dat toont de leeftijd van een bord. Maar kenners en liefhebbers willen graag een zo gaaf mogelijk bord, die zijn ook het meest gezocht. Ja, ik kan er echt naar blijven kijken. Hier heb ik een zitje in de showroom. Ik ga er lekker zitten met een kopje thee en dan is het alleen maar rondkijken, puur genieten. Ik zit er bijna nooit alleen hè, meestal zit er een medeverzamelaar bij. Je moet weten dat wij in een wereld zitten van zo’n honderd verzamelaars van emaillen borden in Nederland, alleen tachtig procent blijft op de achtergrond.”
Binnen kantooruren
Iwan van Lankvelt begon 29 jaar geleden zijn autobedrijf Iwan van Lankvelt Auto’s. Met zijn autobedrijf heeft Iwan zich gespecialiseerd in de in- en verkoop van auto’s en dan met name youngtimers en klassiekers.
De wand achter het zitje hangt vol met allerlei deurpostbordjes die bijvoorbeeld bij winkels hingen. “Maar ook bij particulieren, zoals ‘Aan de deur wordt niet gekocht’. Er hangt overigens één bordje van Uden bij, mijn geboorteplaats, dus die moest ik wel hebben. Noem het gerust een uit de hand gelopen hobby, ja. Het zijn inmiddels mooie blikvangers in het autobedrijf geworden. De kleuren, de historie, de nostalgie, de kwaliteit, daar word ik blij van, nog iedere dag.”
Topstukken
“Leuk om te vertellen is dat er best wel wat mensen zijn die ik enthousiast heb gemaakt en ook zijn gaan verzamelen, en serieus ook. Eentje heeft nog een mooiere verzameling dan ik. De presentatie hier doet ook wel veel. Ik kom wel bij mensen en dan denk ik: ‘Je hebt een prachtige verzameling maar hij komt niet tot zijn recht’. In mijn kantoor hangen de topstukken, die worden onder verzamelaars zeer gewaardeerd. Die van Mars bijvoorbeeld, daar zijn er maar twee van gemaakt. En ja, er gaan enorme prijzen om in deze wereld. De laatste vijf jaar zijn de prijzen enorm gestegen. En dan te bedenken dat het feitelijk 10 cent per kilo waard is, de oud-ijzerprijs. Kijk, 90 jaar geleden werd er een bord gemaakt dat bijvoorbeeld 50 gulden kostte. Vervolgens, 20 tot 30 jaar later, werd het gezien als oude troep en werden ze zomaar bij het oud vuil gezet. Niet wetende dat er weer zoveel jaar later op werd gejaagd als verzamelobject.”
