Bandenfabrikanten werken doorlopend aan innovaties: de rubberloze band, de luchtloze band en de connected band zijn enkele voorbeelden. Dat proces van innovatie stopt voorlopig niet.

De komst van de elektrische auto maakte het voor bandenfabrikanten weer zinvol, zo niet noodzakelijk om hun innovatieve vermogens aan te spreken. Schokkend is het bijvoorbeeld om te constateren dat elektrische auto’s een veelvoud aan roetdeeltjes uitstoten in vergelijking tot hun tegenhangers met een verbrandingsmotor; niet via de uitlaat, maar via de banden. Natuurlijk is de levensduur van banden van veel factoren afhankelijk, maar de eerste de beste bandenspecialist zal voorbeelden kunnen geven van banden onder een elektrische auto die al na 10.000 kilometer aan vervanging toe waren. Kennelijk is de traditionele autoband niet bestand tegen de slijtage die het gevolg is van het direct beschikbare koppel van een elektrische auto. Alle grote bandenfabrikanten hebben inmiddels een speciale EV-band in hun assortiment.

Duurzaam

Een band kunnen maken die lang meegaat, is essentieel voor bandenfabrikanten, want als de toekomst van de band iets is, is het duurzaam. Duurzaamheid was niet voor niets een belangrijk thema op de meest recente bandenbeurs The Tire Cologne, in juni van 2022 in Keulen. We zagen er voorbeelden van het regenereren van grondstoffen uit afgedankte banden, loopvlakvernieuwing en het verwerken van polyestergaren uit PET-flessen in nieuwe banden.

De voordelen van een luchtloze band zijn evident: de band kan niet lek raken, bespaart grondstoffen en vergt nagenoeg geen onderhoud.

Inmiddels is Apollo Tyres erin geslaagd personenwagenbanden te ontwikkelen met 75 procent duurzame materialen. Deze materialen worden gebruikt in de verschillende onderdelen van de banden en omvatten biologische en gerecyclede materialen. Het duurzame, natuurlijke rubber dat in deze banden is gebruikt, wordt verkregen van toeleveranciers die zich hebben gecommitteerd aan het duurzaamheidsbeleid van Apollo op het gebied van natuurlijk rubber. Het gaat in eerste instantie om high performance-banden voor elektrische personenauto’s, de Apollo Amperion, en ultra high performance-banden Apollo Aspire 4G+ voor personenauto’s. De banden worden geproduceerd in India, thuisland van Apollo.

Namens de R&D-afdeling van Apollo Tyres zegt P. K. Mohamed: “We vertrouwen op de prestaties van deze banden, die zijn ontwikkeld met 75 procent duurzame materialen en voldoen aan de wettelijke prestatie-eisen. Deze banden worden nu getest op de weg onder werkelijke rij-omstandigheden. Deze ontwikkeling is afgestemd op de duurzaamheidseis van Apollo Tyres om tegen 2030 40 procent duurzaam materiaal te gebruiken in al onze banden en tegen 2050 CO2-neutraal te zijn.”

Laatste ontwikkeling is dat Apollo in zijn Europese fabrieken in Nederland en Hongarije al gebruik kan maken van natuurlijk rubber dat voor 100 procent wordt geleverd door bedrijven die zich hebben gecommitteerd aan duurzaamheid volgens de richtlijnen van de GPSNR, een organisatie die zich tot doel heeft gesteld de sociaal-economische en ecologische impact van de waardeketen van natuurlijk rubber te verbeteren.

Conceptband
Komen innovaties als de luchtloze band nog enigszins als luchtfietserij over, helemaal futuristisch wordt het met een concept als Oxygene, dat Goodyear in 2018 lanceerde. Hierbij groeit er mos op de zijwand van de band. Door een open structuur en een slim loopvlakontwerp absorberen en circuleren vocht en water van het wegdek, waardoor fotosynthese plaatsvindt en daardoor zuurstof in de lucht vrijkomt. Namens Goodyear laat Kate Rock-Rees desgevraagd weten dat deze conceptband niet een band is die daadwerkelijk in productie zal worden genomen, maar vooral bedoeld is om het denken over de toekomst van banden te stimuleren. Dat nadenken over banden betreft bijvoorbeeld de mogelijkheden voor recycling, de opwekking van energie door de ronddraaiende band of het genereren van data.

Luchtloze band

Hoewel ver daarvoor al over luchtloze banden werd nagedacht, kondigde Michelin in 2019 de komst van de Uptis aan. Kennelijk is er in de jaren daaropvolgend hard aan gewerkt, want volgend jaar, in 2024 al, zou de Uptis in de verkoop moeten gaan. De voordelen van een luchtloze band zijn evident: er zit geen lucht in, dus kan de band ook niet lek raken. Verder bespaart het grondstoffen doordat de band met veel minder materiaal gemaakt kan worden en vergt de band nagenoeg geen onderhoud. Overigens presenteerde Toyo Tires al in 2017 zijn luchtloze band, de noair. Daar is echter sindsdien niets meer van vernomen…

‘Helaas worden veel conventionele banden voortijdig uit de roulatie gehaald om redenen die te voorkomen waren geweest.’

Een onderhoudsvrije band is vooral belangrijk in een wereld die in toenemende mate strategieën ontplooit op het gebied van transport-as-a-service. “Neem autonoom rijdende shuttles”, zegt Michael Rachita, die bij Goodyear leiding geeft aan het programma voor luchtloze banden. “Die hebben Lidar en gps. Als een van die twee wegvallen hebben ze nog altijd optische camera’s om op terug te vallen. Dat betekent dat er een aantal back-upsystemen zijn waar een voertuig op terug kan vallen en blijven functioneren. Een band op luchtdruk heeft geen back-up. Als er een snel verlies van lucht is, of als de band op een andere manier onbetrouwbaar blijkt, stopt het voertuig en kan het niet langer functioneren.”

In de visie van Goodyear is een luchtloze band faalproof. Rachita: “De luchtloze structuur kan een aantal verbindende elementen verliezen en tegelijk nog vele kilometers probleemloos blijven functioneren.”

Behalve dat de luchtloze band meer uptime garandeert, zit ook hier een duurzaamheidsaspect aan. “Het gaat niet alleen om prestatie. Helaas worden veel conventionele banden voortijdig uit de roulatie gehaald vanwege een inrijding, of om redenen die te voorkomen waren geweest, zoals onderdruk.”

Uiteindelijk wil Goodyear zowel met uit 100 procent duurzame materialen vervaardigde banden, als de onderhoudsvrije luchtloze band in 2030 de markt op. Continental, dat wel innovatief is met zijn sensoren voor de connected band, is behoudend op het gebied van het onderzoeken van de mogelijkheden voor de luchtloze band. Voor bedrijfswagens ziet Continental er sowieso geen been in. Voor het gebruik van louter duurzame materialen heeft Continental de iets bescheidener deadline van 2050 gesteld.

Simulator

Een andere innovatie in de ontwikkeling van banden is de simulator die Michelin sinds kort gebruikt en waarmee de banden zijn ontwikkeld voor de hypercars die dit jaar meedoen aan de 24 uursrace van Le Mans. De simulator berekent wat de beste afmetingen en technologieën zijn voor de banden van een nieuwe auto al naar gelang diens eigenschappen en de verdeling van het gewicht. Ook de simulator heeft een duurzaamheidsaspect, want hiermee wordt de milieuvoetafdruk van de ontwerp- en ontwikkelingsafdeling verkleind en tevens een besparing gerealiseerd ten opzichte van de langere traditionele ontwikkelingstrajecten.

Concreet kan de simulator, door interactie van drie digitale modellen, de dynamische werkelijkheid reproduceren. Het eerste model geeft de eigenschappen en grip op een circuit weer. Het tweede vertegenwoordigt het chassis (of zelfs het gehele voertuig). En het derde reflecteert het gedrag van de band tot in de kleinste details. Achter het stuur van de simulator test de rijder de verschillende typen banden in alle mogelijke configuraties. De subjectieve indrukken van de testrijder worden gecombineerd met objectieve metingen van de simulator om tot complete analyses te komen. De testrijder gaat in de simulator exact hetzelfde te werk als in een auto op het circuit.

Foto boven: De Uptis van Michelin, een voorbeeld van een vergezocht idee, dat in 2024 daadwerkelijk in productie moet gaan.