Het kan verkeren. Eind vorige eeuw leefden verschillende goeroes in de volle overtuiging van het onvermijdelijke succes dat ultracompacte stadsauto’s zouden brengen. Het innovatieve Smart-project, tot volle wasdom gebracht bij Daimler, moest ervan profiteren. Anno 2020 wordt de levensvatbaarheid van dit segment ernstig bedreigd. Een toekomstige klassiekerstatus gewaarborgd dus?

Ga er maar aan staan als autofabrikant: iets uitbrengen dat ultracompact is maar wel moet voldoen aan de strenge stedelijke milieunormen en de veiligheidscriteria. De kosten stijgen exponentieel, de marges staan al jaren onder druk en dus prijst dit segment zich de komende jaren min of meer uit de markt. Tenminste, dat verwachten analisten. Intussen heeft Daimler al een samenwerking met Geely gesloten voor de ontwikkeling van komende generaties, die enkel elektrische aandrijving krijgen. Nu waren de afgelopen jaren in ons land al geen brandstofversies meer verkrijgbaar via de officiële kanalen. Uiteraard staan er wel enkele geregistreerd in ons land anno 2020…

Van de 21.815 Smarts met een actief Nederlands kenteken zijn er 1199 volelektrisch. Da’s meer dan diesel, LPG en CNG samen.

Vroege ev’s

Het merk Smart heeft al vroeg een energietransitie ingezet. Desondanks is 92 procent van het park gewoon een benzinedrinker. Dat diesels in dit ultracompacte segment fiscaal zijn doodgeknuppeld zien we aan een magere 2,5 procent marktaandeel. Minder dan de helft van het aantal elektrische Smarts nota bene! De net geen 1200 elektrische Smarts zijn bovendien niet allemaal een gevolg van de recente aandacht voor ev’s. Het oudste exemplaar stamt al uit 2000. Samen met een handje vol andere exemplaren uit het begin van deze eeuw echte voorlopers op dit vlak. Daarna bleef het acht jaar stil, want pas in 2012 zien we de eerste weer opduiken. LPG en CNG zijn incidenten uit de eerste vijf jaar van deze eeuw en sindsdien afwezig in het park.

Autodelen

Zeg Smart en je zegt niet alleen stadsauto maar ook autodelen en stadsdistributie. Dat zouden we dus in de bijgaande eigenaarstaart moeten terugzien. Tachtig procent is particulier, maar dat heeft ook alles met de leeftijdsopbouw te maken. Het merk startte immers al eind vorige eeuw. Voor leasemaatschappijen is een exemplaar uit 2012 momenteel echter de oudste. De bulk zit daar echter in 2016-2018. Opvallend is dat in rental-land de piek in 2016 zit, heel specifiek bij de ForFour. Van die specifieke uitvoering hebben de rentals er bijna tweemaal zoveel geregistreerd als particulieren. Dat is dus de tweede generatie ForFour, ofwel de Twingo-zuster. Het eerste model, geleverd tussen 2004 en 2006, staat bij particuliere eigenaren overigens in volume bovenaan op bouwjaarniveau: 566 stuks met 1,1 liter motor uit 2005 om heel precies te zijn.

Exoten

Smart als merk kent met 21.815 stuks op onze wegen al geen hoge marktvolumes maar er zitten enkele echte exoten tussen. Brabus-versies bijvoorbeeld die opgeteld goed zijn voor 173 stuks, verspreid over het gamma. Nog geen vijftig ervan betreffen een Roadster Coupé. Ronduit schaars is de Crossblade, een voorruitloze tweezits Smart cabrio. Met vier stuks uit 2002 en tien uit 2003 en geen ten name van de branche zelf ongetwijfeld exemplaren die niet tot de categorie dagelijks vervoer behoren maar eerder tot een privécollectie.