Sinds de Franse econoom Thomas Piketty in 2013 het boek ‘Kapitaal in de 21ste eeuw’ publiceerde, wordt er door overheden veel meer nagedacht over ongelijkheid, in het perspectief van Piketty vooral over de nog immer groeiende kloof tussen hen die veel en hen die (veel) minder te besteden hebben. Door de huidige inflatie staat deze tweedeling weer hoog op de politieke agenda, want het is die laatste groep die als eerste wordt getroffen door de hogere prijzen van energie en de dagelijkse boodschappen. Gelukkig staat de overheid voor hen klaar om de pijn te verzachten, maar het is te verwachten dat de huidige ellende in Oekraïne langer voelbaar blijft dan we willen.
“We zullen allemaal merken dat het een tandje minder moet en de sterkste schouders wat meer moeten gaan dragen”, stelt premier Mark Rutte de laatste weken. Ons ministerie van Financiën wil via de Belastingdienst geld ophalen door onder andere bij vermogenden – lees: succesvolle ondernemers – meer belasting te gaan heffen, maar zoals voormalig staatssecretaris en minister Willem Vermeend eens stelde: “Je maakt armen niet rijker door rijken armer te maken. En de heel rijken merken er sowieso niets van.”
Van die heel rijken zijn de oligarchen uit het Poetin-kamp en de big tech-bestuurders als Elon Musk zeer tot de verbeelding sprekende voorbeelden. Rijk worden spreekt sommigen zelfs meer aan dan gezond blijven. Hoeveel gewone mensen laten zich niet gek maken door te investeren in crypto’s? Geld weggooien is een nationale hobby geworden, waar we door de vele geld verbrandende startups ook gewend aan zijn geraakt.
De vraag is of het bestedingspatroon van de dromende consument gaat veranderen met alle vermeende mogelijkheden om snel rijk te worden en welke uitgaven er dan onder druk komen te staan. Blijven we de horeca en events bezoeken? Blijven we onze mobiliteit koesteren? Op de Belgische tv zag ik een programma over de inflatie in Europa. De president van de Belgische centrale bank, Pierre Wunsch, stelde dat we zelf aan de slag moeten: “We rekenen teveel op de overheid. Die overheid heeft fantastisch werk gedaan de afgelopen twee jaar, als een daadkrachtige brandweer die het Covid 19-vuur heeft bestreden en eronder heeft gekregen, maar vertrekt, net als de echte brandweer, als het vuur gedoofd is.”
Zo kijken velen momenteel weer naar de overheid voor support, maar je moet zelf de mouwen opstropen en je eigen brandweer willen zijn!
