Digitaal onderwijs kreeg bij brancheopleider Innovam geforceerd een duw in de rug, toen corona zijn opwachting maakte. Trainers én cursisten moesten zich versneld aanpassen – met succes. “Op termijn zal tachtig procent van ons aanbod digitaal zijn.”
De datum 16 maart 2020 zal Monique Mulder, Transitiemanager bij Innovam, niet snel vergeten. Op die dag sloten per direct alle onderwijsinstellingen verplicht hun deuren. Samen met collega’s en cursisten had Innovam een acute uitdaging: hoe houd je een didactische reus van 232 medewerkers, 2678 trainingssessies, 27.962? deelnemers en 49.878 examen- en certificeringskandidaten in de lucht, zodat de mobiliteitsbranche niet vastloopt? “Digitalisering maakt al meer dan vijf jaar deel uit van onze strategie”, licht Mulder toe. “Denk aan webinars, denk aan e-learnings. Dan heb je het over een geleidelijk, gecontroleerd groeiproces. Door het coronavirus werd ons aanbod ineens alles of niets. We zaten samen met onze klanten in een snelkookpan.”
Steile leercurve
‘Face to face’ maakte vóór 16 maart nog steeds een groot deel uit van het aanbod, maar ging door de impact van corona geforceerd naar ‘nul’. Net als bij veel andere bedrijven brak een periode aan van vallen en opstaan. Voorheen minder bekende pc-programma’s als Teams, Zoom en Adobe Connect werden in recordtempo gemeengoed. Naarmate de tijd vorderde, groeiden van beide kanten de inzichten. “Van het aanvankelijke ‘alles is beter dan niets’ gingen we in steile leercurves naar een product van goed niveau. Samen met de klanten hebben we doorlopend geëvalueerd hoe we papieren, klassikale lesstof konden omvormen tot een online versie op maat. We leren nog elke dag bij. Bijvoorbeeld door de video classroom training op te nemen en de beelden terug te kijken met onze didactische experts. Hoe kunnen we zo’n meer traditionele klassituatie opwaarderen, om een afnemende spanningsboog te voorkomen?”
Online trainen heeft als voordeel dat er minder verlet ‘op de zaak’ ontstaat. Reistijd valt weg, cursustijd blijft beperkt. Een online training van een uur kan makkelijk even tussendoor plaatsvinden. Toch is ook deze benadering niet zaligmakend, vindt Barten. “Je moet er evengoed voor worden vrij geroosterd. Geestelijk ben je dan tijdelijk niet aanwezig, je blijft intussen wel zichtbaar voor de collega’s. Zij moeten je met rust laten, wat niet altijd even makkelijk is wanneer een bepaalde spoeddoorgang in de werkplaats vraagt om ‘even’ overleg. Het vereist van alle teamleden een bewustwording, een andere mindshift. En misschien wel de inrichting van een rustige werkplek in het autobedrijf voor dit soort doeleinden.”
Sprong in het diepe
Ook van de trainers bij Innovam vergde corona een stevige aanpassing. Van de ene op de andere dag verliep hun contact met cursisten via beeldschermen. Het vertrouwde leslokaal met inventaris bestond vooral in gestreamde versie. “Ik geef het je te doen”, blikt Mulder terug. “Van jong tot oud, iedere trainer maakte een sprong in het diepe. Op de avond van Bevrijdingsdag heeft een van hen samen met enkele collega’s zitten proefdraaien. De lesstof moest anders in elkaar moest zitten, om de sessie van de volgende ochtend vlekkeloos te laten verlopen. Sowieso is je performance anders dan in een fysieke lesruimte of bij een voertuig. Denk aan rondlopen tijdens je uitleg, denk aan oogcontact leggen en aanspreken.”
Camera’s
Ook op andere manieren is het aanbod meer afgestemd op publiek buiten de lesruimte. Voorheen werd het stroomschema voor mistlampen live uitgelegd en op bord getekend, maar al snel werd duidelijk dat een korte video effectiever is. Extra, mogelijk verkeerde bewegingen worden ermee voorkomen en het beeld is rustiger. Ook is nu duidelijker hoeveel camera’s en beeldhoeken nodig zijn voor de online uitleg van verschillende formaten voertuigen en hun motoren (tweewieler, personenwagen, truck). Een cursus klantcontact kan langs digitale weg makkelijker 1 op 1 plaatsvinden, inclusief individuele feedback op de vastgelegde beelden. En zo zijn er de voorbije maanden tal van wijzigingen geweest. Alle kennis die de ruim veertig trainers en lesstofontwikkelaars van Innovam opdeden is geborgd en wordt voorzien van checklists. “Zodat we van elkaar kunnen leren en trainingen eventueel kunnen aanpassen”, zegt corporate communicatie-adviseur Michelle Barten.
De balans van drie maanden corona opmakend, is voor Monique Mulder de didactische toekomst van Innovam helder. “De face-to-face-component zal onherroepelijk kleiner worden. Klanten zijn in korte tijd de voordelen van digitale leerwegen gaan inzien én omarmen. Dat is het voordeel van het nadeel. Wat digitaal kan, zal digitaal worden, ook al omdat het de transfer naar de werkplek versterkt.” Een procentuele online-/offline-verhouding van tachtig-twintig acht ze realistisch. Sommige elementen echter zullen wellicht nooit volledig digitaal worden, zoals het afstellen van het differentieel. Alle online opties ten spijt (denk ook aan AR of VR) zal er uiteindelijk een moment komen ‘in het echt’, onder begeleiding. Dit geldt zeker voor zaken waarbij grote schade kan ontstaan als het misgaat. Last but not least is er de menselijke maat: die ziet ze niet snel uit zicht verdwijnen. “Vakgenoten ontmoeten, ervaringen uitwisselen, leren van elkaar, plezier hebben met elkaar. Een opleiding volgen mag ook ‘gewoon’ leuk zijn. Daar zal digitaal onderwijs, met al zijn efficiency en meetbaarheid, nooit tegenop kunnen.”
