ADAS is hot. Niet alleen bij de autofabrikanten als onderdeel van hun toekomstbeeld rondom autonoom rijden. Ook de aftermarket roert zich, vanzelfsprekend nu de betreffende auto’s de werkplaatsen daadwerkelijk gaan bezoeken. Hoe er gekalibreerd wordt, verschilt per leverancier.
Elke autofabrikant hanteert eigen normen als het gaat om de kwaliteitsbewaking van de gemonteerde advanced driver assistance systems, kortweg ADAS. De ermee voorziene auto moet immers kunnen blijven vertrouwen op de informatie die wordt geleverd door ingebouwde ultrasone, radar-, lidar- en camerasensoren. Nu zijn er systemen op de markt die dynamisch gekalibreerd worden, terwijl andere juist statisch opereren.
Het is die laatste groep waarvoor de inmiddels bekende kalibratieborden gebruikt worden. De combinatie van de verschillende cameratoepassingen en de automerken die deze monteren leidt inmiddels tot een woud aan verschillende borden en aanverwante meetobjecten. Voor universeel opererende bedrijven, die de volle breedte van de markt willen bedienen maakt dit de materie extra complex. De vraag ‘Waarin investeer ik?’ is daarmee actueler dan ooit en met de snelle groei van het aanbod ook moeilijker dan ooit om te beantwoorden.
Equip Auto
Hoe het ADAS-landschap veranderd is de afgelopen jaren, was goed te zien tijdens de afgelopen editie van Equip Auto in Parijs. Zo beperkt als het aanbod jaren geleden was, zo volwassen is het aanbod dat tijdens de beurs getoond werd. Zo op het eerste gezicht springt er tussen alle systemen met kalibratieborden één opvallende concurrent tussenuit. Dat is het Digital ADAS systeem van Brainbee/Mahle, tijdens Equip Auto beloond met een Innovation Award. In plaats van te investeren in aparte borden voor de verschillende toepassingen, zet deze fabrikant een scherm voor de auto waarop de verschillende borden getoond kunnen worden. Bovendien compenseert men zo voor een slechte uitlijning van de auto. Ook de afstand tussen het scherm en de te kalibreren unit is minder relevant, want door het doel kleiner te projecteren wordt de camera misleid. Het is een gepatenteerde oplossing, dus voorbehouden aan Mahle dat het ook onder de Brainbee-merknaam vermarkt. In ons land levert Rocar-Tech uit Hengelo dit systeem, dat ze regelmatig in het land op locatie demonstreren.
Brainbee en Mahle hebben dus een unieke combinatie, maar het meten van de afstand tussen bord en voertuig middels lasers, camera’s en software is wel breder beschikbaar in de markt. Wie bekend is met het opstellen van een systeem dat geen gebruik maakt van dergelijke automatische compensatie weet uit ervaring hoe tijdrovend dat kan uitpakken. Meestal is het een klusje dat met twee man sneller verloopt. Dat positioneren neemt met de Mahle-methode volgens de leverancier hooguit een vijftal minuten in beslag, tegenover een veelvoud bij de concurrentie. Gelopen race dus? Dat is minder eenvoudig dan het lijkt en de uitslag is zeker niet alleen gebaseerd op de hoogte van de te plegen investering.
Minutenwerk
Voor een goed begrip duiken we wat dieper de materie in. Het grote scherm wordt op zo’n negentig centimeter van de kop van de auto neergezet, dat is dichtbij ten opzichte van concurrerende systemen. Op de vooras van de auto (!) worden de wielklemmen geplaatst volgens de instructie die het diagnose-apparaat aangeeft. De afstandmeting tussen het verrijdbare 65 inch scherm met de meetbalk en de klemmen op de voorwielen zorgt voor waarden die moeten worden ingevoerd. De schermhoogte kan met de afstandbediening gemotoriseerd op de noodzakelijke hoogte gebracht worden. Een eenmansklus al met al, en minutenwerk, zo belooft ons de leverancier.
Conform OE
Een belofte die deze fabrikant niet maakt is een werkwijze conform OE-normen. Andere leveranciers schermen hier juist mee, zoals Bosch, Hella, Texa en Teco/Nexion. Hoe belangrijk dat is? Het is vooral een kwestie van risico’s afdekken. Niet alleen voor de equipmentleverancier, juist ook voor de garagist. Als de auto na het bezoek aan de werkplaats niet conform fabrieksspecificaties blijkt te reageren en er komt een schadeclaim dan is de laatst bezochte werkplaats een mogelijke plek om verhaal te halen. In de praktijk is de bewijsvoering een lastige want wat is er na het werkplaatsbezoek verder gebeurd met de auto? Feit is dat een rapport van een uitgevoerde kalibratie volgens de fabrieksspecificaties elke twijfel wegneemt en een steun in de rug kan zijn voor de betreffende garagist.
Texa benadrukt de OE-methode te hanteren. “Wij pretenderen het niet alleen volgens fabrieksvoorschriften te doen, dit kunnen we aan de hand van originele documentatie aantonen”, zegt René van Arkel (Explora). Het RCCS 2 gedoopte systeem kent drie versies: met wielklemmen, met bandenklemmen en een combinatie van een rijhoogtekit, CCD-sensoren en wielklemmen.
Ook de splinternieuwe DAS 3000 is dusdanig ontworpen dat hij volgens de voorschriften van de verschillende voertuigfabrikanten werkt, aldus fabrikant Bosch. Dankzij het Dual Camera Systeem met 3D-technologie en geïntegreerde camera’s en software wordt de afstand ten opzichte van het voertuig automatisch gemeten en gebeurt de uitlijning op de rijas volledig digitaal. Dit maakt in de ogen van Bosch comfortabel en snel positioneren mogelijk, zonder meetlint of laser. Ook een wieluitlijner is niet langer nodig. De gebruikte 3D-technologie zou driemaal nauwkeuriger zijn dan een reguliere laserpositionering en vijfmaal beter dan een meting met meetlint.
‘Als werkplaatsen zich niet bewust zijn van de relatie tussen de geometrie van het voertuig en de ADAS-kalibratie, is frustratie voor de klant gegarandeerd.’
Jack Keizer, Nijboer Blijstra Techniek
Veranderde rijlijn
Een verandering in de rijlijn beïnvloedt de kalibratie immers rechtstreeks. “Nieuwe radarsensoren kunnen deze verandering automatisch tot op zekere hoogte compenseren (zijn adaptief)”, legt Jack Keizer van Nijboer Blijstra Techniek uit. “Oudere sensoren kunnen dit niet en zijn dus gevoeliger voor veranderingen van de rijlijn. Het voertuig merkt meestal niet dat er iets niet klopt totdat het weer op straat is. Als het verschil met de eerder gekalibreerde waarden de tolerantie van de sensor overschrijdt, wordt het systeem uitgeschakeld.”
Foutloze werking van ADAS met sensoren die zijn gekalibreerd op de rijlijn van het voertuig kan dus alleen worden gegarandeerd, zolang de achteraswaarden niet veranderen. Als er wijzigingen zijn aangebracht in de achteras en dus in de rijlijn, moeten werkplaatsen vooral radarsystemen controleren en indien nodig kalibreren. Het is niet genoeg om de achteras weer in de specificaties te brengen tijdens een uitlijning: “De achteras mag niet worden aangepast zonder extra kalibratie van de ADAS-systemen. Voorafgaand aan elke kalibratie is in elk geval de juiste aanpassing van de geometrie van het voertuig vereist. Nalatigheid kan ernstige gevolgen hebben voor de veiligheid van de bestuurder, zoals in het geval van onder- of overstuur vanwege foutieve gegevens.”
Uitgeschakeld
Zo’n negen van de tien radarsensoren hanteren een kalibratie volgens de zogenoemde rijlijn van het voertuig. De sporingwaarden van de achteras zijn daarvoor bepalend – en dus een correcte uitlijning. “Dit betekent impliciet dat aanpassingen aan de achteras de rijlijn veranderen, wat uiteindelijk de ADAS-kalibratie beïnvloedt”, zegt Jack Keizer. “Zonder de juiste herkalibratie kunnen deze systemen de mate van de verandering niet zien. In plaats daarvan zien ze alleen een verandering in de initiële kalibratiestatus. Veel systemen worden vervolgens om veiligheidsredenen uitgeschakeld. Als werkplaatsen zich niet bewust zijn van de relatie tussen de geometrie van het voertuig en de ADAS-kalibratie, is frustratie voor de klant gegarandeerd.”
De bulk van de systemen op de markt werkt allemaal volgens het principe van hardware met kalibratiepanelen en wielklemmen met lasers. “Dus moest er een andere, zeer overtuigende reden zijn voor ons als Overlander om voor Autel te kiezen”, aldus Dennis Brünings. Uitgebreide testen en het vergelijken met de andere merken leiden tot een keuze voor Autel. “Het merk is al sinds jaar en dag een zeer grote speler op het gebied van diagnose-apparatuur. Dit is geen onderdeel van het assortiment bij Overlander, maar navraag bij de gebruikers wereldwijd heeft ons wel geleerd dat Autel een partner is voor de eindgebruiker en zijn importeurs. Iedereen die je in het veld spreekt is buitengewoon te spreken over de aftersales en de helpdesk van Autel. Overlander is al jaren importeur van Ravaglioli in Nederland en België en weet zich gesteund door het feit dat de Ravaglioli CCD-meetkoppen en de 3D-targets kunnen worden gecombineerd met het genoemde systeem van Autel.”
Zo’n negen van de tien radarsensoren hanteren een kalibratie volgens de zogenoemde rijlijn van het voertuig.
Lichtere versie
Ook Smeets Solutions levert het systeem van Autel. “De focus bij het ontwerp van de eerste set lag vooral op kwaliteit, gebruiksgemak en stabiliteit door een robuust basis-frame voor kalibratie van alle voorkomende ADAS-systemen. Dit systeem heet dan ook ‘ADAS compleet’. Sinds kort hebben wij een tweede set in ons programma, de lichtere ADAS MA600, geschikt voor het kalibreren op locatie door toepassing van een licht, inklapbaar aluminium basisframe.”
Dit systeem is volgens de leverancier vooral geschikt voor bedrijven die gespecialiseerd zijn in voorruitvervanging. Het is alleen bedoeld voor het kalibreren van het frontcamerasysteem na een ruitvervanging (LDW). Voor het kalibreren van overige ADAS-systemen heeft dit systeem minder functionaliteiten in de software. Opvallend: de focus ligt hier niet op de rijlijn van het voertuig, uitlijning gaat in dit geval ten opzichte van de hartlijn van de carrosserie: “Deze hartlijn-bepaling gaat erg snel door toepassing van afstandslaser en meervoudige laserkop. De borden van het basisframe kunnen voor een groot deel in combinatie worden gebruikt met de ‘ADAS compleet’ set.”
