Het slim laden van elektrische auto’s heeft veel potentie om het probleem van netcongestie, de verstopping van het elektriciteitsnet, tegen te gaan. Het is ook goedkoper voor de consument. “Dan moeten netbeheerders én autofabrikanten wel aan de bak.”

Dat zegt energiewetenschapper Nico Brinkel, die op 5 september hoopt te promoveren aan de Universiteit Utrecht op een onderzoek naar de mogelijkheden om het laden uit te stellen naar momenten met veel ruimte op het stroomnet.

Nettariefsysteem

Uit Brinkels onderzoek blijkt dat netbeheerders op verschillende manieren slim laden kunnen stimuleren. “Het is een betere en goedkopere oplossing dan verzwaring van het net. Uiteindelijk ontkomen we daar misschien niet aan, maar met slim laden winnen de netbeheerders wel veel tijd.”

Brinkel bepleit met name het invoeren van een slimmer nettariefsysteem. “Dat is de vergoeding die netgebruikers, zoals huishoudens, afdragen aan netbeheerders. Je zou die vergoeding afhankelijk kunnen maken van het moment van stroomafname. Opladen tijdens daluren wordt dan goedkoper dan tijdens piekuren. Via die financiële prikkel spreid je de stroomvraag beter over de dag, waardoor je het net ontlast.”

Eerlijker

De voordelen van een dergelijk flexibel nettariefsysteem gaan nog verder. “Een huishouden in een klein flatje dat weinig stroom verbruikt, betaalt dezelfde vergoeding als iemand die via zijn laadpaal veel stroom verbruikt, terwijl die laadpaal veel meer bijdraagt aan de pieken op het net.”

Een nettariefsysteem dat afhankelijk is van je daadwerkelijke stroomverbruik is dus eerlijker ten opzichte van de ‘kleinverbruiker’, zo wil hij maar zeggen. Brinkel becijferde verder dat consumenten met een dynamisch energiecontract ook baat hebben bij slim laden, want zij zien hun laadkosten met bijna een kwart teruglopen.

Laadpauzes

Uitstellen van laden naar daluren is in theorie mogelijk doordat elektrische auto’s vaak veel langer aan de laadpaal staan dan de benodigde tijd om te laden. “Tijdens de piekuren kun je dan bijvoorbeeld het laden automatisch even stilleggen, om het later weer op te pakken. Daar merkt de gebruiker niets van want de auto staat toch al langer aangekoppeld dan strikt genomen nodig is.”

Voorwaarde is wel dat alle automodellen overweg kunnen met laadpauzes. Vooral bij de oudere maar ook bij enkele nieuwere modellen schort het daar nogal eens aan, zo ontdekte Brinkel. “Waardoor ze bij laadpauzes als het ware in slaap vallen en het laden daarna niet kunnen hervatten. Daarom wordt nu in veel gevallen bij slim laden een minimale laadsnelheid toegepast in plaats van een volledige pauze, ook bij automodellen die wel kunnen omgaan met laadpauzes.”

Deze beperking halveert vervolgens de effectiviteit van slim laden. De onderzoeker pleit dan ook voor het invoeren van normen voor slim laden. “Nieuwe automodellen zouden daaraan moeten voldoen voordat zij de weg op mogen.”

Terugleveren

Een nog meer geavanceerde vorm van slim laden is Vehicle-to-Grid, waarbij de auto’s stroom kunnen terugleveren aan het net. “Maar ook dat is nog lang niet voor alle modellen weggelegd, en ook je laadpaal moet daarop zijn ingericht.”