Ruim een kwart eeuw geleden wist een wijze natuurkundeleraar mij iets aan het verstand te peuteren waaraan ik zo nu en dan eens terugdenk. “Je begrijpt het pas als je het jezelf kunt uitleggen.”

Toegegeven, ik paste het niet altijd even trouw toe. Kunnen rekenen met opgegeven formules is niet hetzelfde als ze begrijpen. Dat wist deze docent, dus zo nu en dan kwam die gevreesde opmerking die nog even in de hersentjes nadreunde. Goed antwoord, maar toch fout wegens gebrek aan begrip.

Concepten

Dit is een conceptenthemanummer en daarin staan mooie voorbeelden van ondernemers. In de markt zijn er ook voorbeelden van ondernemers die de gemaakte keuze niet (meer) goed kunnen uitleggen aan zichzelf. Stel dat je bent gevallen voor een concept dat in de eigen regio al vergeven is. Geen concept is echter geen optie meer, als je eenmaal gewend bent aan de gedachte van een concept. Dus gaat de zoektocht verder naar keuze B, C of D. In de wittebroodsweken zijn de partners blij, daarna komt de waarom-vraag terug. Wil ik een concept omdat het zo hoort of omdat het een goed idee is? Uit overtuiging of als sociaal wenselijk antwoord? Misschien wel simpelweg omdat de grossier een aanbod neerlegde dat niet te weerstaan bleek door de combinatie met financiële voordelen. Ik ben niet tegen concepten of deelconcepten, in tegendeel: een weloverwogen keuze zorgt voor wederzijdse versterking. Ik heb moeite met beslissingen die goed lijken maar niet zijn uit te leggen. Alles hangt samen met het referentiekader van het autobedrijf. Een opgezegde merkdealer kijkt anders naar zijn nieuwe conceptgever en verwacht iemand die die harde franchisegeversrol overneemt. Zo kan hetzelfde concept door een ex-merkdealer anders beoordeeld worden dan door een van oorsprong onafhankelijk autobedrijf. Beide visies kloppen vanuit het perspectief van de ondernemer maar leveren mogelijk voor het concept onverenigbare uitersten. Dit vraagt van conceptgever en conceptnemer een kritische houding ten opzichte van de formulekeuzes. Zodra het niet meer valt uit te leggen resteert er maar één uitkomst. Het alternatief? De ondernemer heeft zijn keuze gemaakt en verdedigt deze met immer wisselende argumenten naar alle kanten om maar niet op zijn schreden te hoeven terugkeren. Oef, daar word je snel oud van. Deze column verscheen eerder in nummer 11 van Aftersales Magazine, dat vrijdag 17 november verscheen.