De apk voor personen- en bestelauto’s is de warme deken waaronder vele werkplaatsmanagers zich koesteren. De reden is simpel: de apk-gerelateerde omzet was in 2019 bij menig autobedrijf goed voor bijna 40 procent van de totale aftersales. Die vanzelfsprekende werkplaatsomzet staat nu onder druk.
Dat de werkplaatsomzet voor een belangrijk deel voortkomt uit de apk is geen nieuw gegeven. Het autobedrijf moet er echter voor waken dat het de apk gaat zien als gegarandeerde omzetbrenger. Toch is die verleiding groot, zeker nu onderhoudsintervallen groter worden en werkplaatsbezoek steeds vaker apk-gerelateerd is.
Aan de andere kant groeit de markt toe naar een meer dynamische vorm van onderhoud, waarbij de auto een signaal geeft wanneer iets bijgevuld of vervangen moet worden, los van het apk-moment. Voorlopig biedt het actuele wagenpark voor de komende jaren nog voldoende aftersalespotentieel, maar dat blijft geen vanzelfsprekendheid.
Banden
Overigens betreft 47,6 procent van de hiervoor genoemde 40 procent aan apk-gerelateerde werkplaatsomzet arbeidsuren. Onderdelen, inclusief banden, zijn dus goed voor 52,4 procent. Dit blijkt uit een omzetanalyse van WESP en een aantal automaterialengrossiers. Het betreft overigens een analyse die gebaseerd is op alleen de werkplaatsomzet van het universele autobedrijf. In totaal werden door WESP de omzetgegevens van 791 merkonafhankelijke autobedrijven geanalyseerd.
Banden zijn de afgelopen jaren een relatief sterk in omzet gestegen productgroep geworden voor het universele autobedrijf. Dat laatste is ook het geval bij de merkdealers, die gezamenlijk 27,2 procent van het aantal apk’s voor personenauto’s in hun werkplaatsen krijgen. Voor die dealers bestaat, zo blijkt uit de WESP-database, 21 procent van de apk-gerelateerde omzet uit olie en banden. Het aantal dealers binnen WESP is nog te klein om daar harde conclusies aan te verbinden.
APK
Uit diezelfde WESP-cijfers blijkt dat de gemiddelde werkplaatsomzet van het universele autobedrijf in 2019 is uitgekomen op een kleine 750.000 euro. Daarvan was 38,8 procent direct gerelateerd aan een uitgevoerde apk. De onderdelengroepen olie (inclusief oliefilters) en banden zijn in euro’s de twee grootste omzetbrengers. In de onderdelen-omzet – dus exclusief uren – zijn olie/oliefilters en banden respectievelijk goed voor 18,1 en 17,2 procent van de omzet, samen dus 35,3 procent van de bij een apk versleutelde onderdelen.
Daarmee wordt niet alleen het belang van de apk voor de werkplaatsbezetting en de aftersalesomzet onderstreept, maar ook het belang, de afhankelijkheid zelfs van die twee productgroepen voor de aftersales. Met de langzame opkomst van de elektrische auto in het achterhoofd – vorig jaar werden er 61.000 op kenteken gezet – is het effect op de omzet bij olie uiteraard sterk negatief, maar voor de banden is de EV een welkome klant. De huidige EV-berijder is een echte ‘bandenvreter’.
Grossiers
Remdelen (remblokken, remschijven, remkabels en wielremcilinders) staan met 11,1 procent op de derde plek. Daarmee neemt de top drie dus bijna de helft van de onderdelenafzet bij een apk op zich. Daarna volgen interieurfilters, ruitenwissers, aandrijfriemen inclusief waterpompen, stuurdelen, bougies, uitlaatdelen en op de tiende plek de accu. Samen zijn deze onderdelen nog eens goed voor 21,2 procent van de onderdelenomzet. De overige 30 procent beslaat wel twintig onderdeelgroepen, die weliswaar onmisbaar zijn, maar elk slechts marginaal bijdragen aan de gemiddelde werkplaatsfactuur.
De top tien is echter goed voor minimaal 70 procent van de bij een apk te vervangen onderdelenstroom. Het is dus logisch dat deze producten bij de toeleverende automaterialengrossiers enerzijds tot de strategische onderdelen behoren en anderzijds een belangrijke basis vormen om zich te onderscheiden ten aanzien van de beschikbaarheid, pricing en dus mede de basis zijn voor de concurrentiestrijd.
Omdat de onderdelendistributie wat betreft distributeurs en grossiers in ons land behoorlijk is ingedikt, zijn het de twee grote marktpartijen Fource en Alliance Automotive Group Benelux (tot voor kort PartsPoint Group), die eveneens afhankelijk zijn van de apk-prestatie bij het autobedrijf, dat immers op zijn beurt weer de klant is van hun grossiersvestigingen. Niet voor niets ondersteunen de onderdelendistributeurs de werkplaatsconcepten. Deze zijn vaker actief met marketingacties, niet in de laatste plaats rondom de apk en steeds vaker ook met banden.
Aftersalesmonitor
De cijfers uit de RAI-Bovag Aftersalesmonitor uit 2017 en 2018 laten zien (de 2019-editie is nog niet beschikbaar) dat de hoogte van de gemiddelde werkplaatsfactuur (gemiddeld 2,8 per kenteken per jaar) bij universele autobedrijven en merkdealers momenteel vrijwel gelijk is en respectievelijk 245 en 246 euro bedraagt. Opvallend is wel de daling in 2018 ten opzichte van 2017 van de gemiddelde werkplaatsfactuur bij de universele autobedrijven. Waren zij in 2017 zelfs duurder dan de merkdealer, in 2018 daalde de gemiddelde factuur van 276 naar 245 euro, waarmee het verschil met de merkdealer nog maar één euro bedroeg, in het voordeel van de universeel.
Deze trend correspondeert niet met de cijfers van de werkplaatsfacturen van de bij WESP aangesloten onafhankelijke garagebedrijven. Bij deze bedrijven steeg juist de gemiddelde factuuromzet, maar dat laat zich goed verklaren doordat WESP-bedrijven actiever sturen op cijfers en benchmarken, waardoor zij hun omzet op peil kunnen houden.
