Noem mij een probleem waarop de voorgestelde oplossing niet bestaat uit een vorm van technologie. Mij is het vooralsnog niet gelukt. Neem klimaatverandering (elektrische mobiliteit gevoed door natuurlijke en hernieuwbare energiebronnen) of de verkeersveiligheid (ADAS). Dat techniek faalbaar is, daar leeft onze sector van. Hoe gaat dat in de voorgestelde nabije toekomst vol elektrische auto’s die nog amper onderhoud behoeven of schade rijden?
Ik woonde onlangs een (helaas online) congres bij vol hotshots uit de internationale automotive. Dan hebben we het vooral over eindbazen bij grote autofabrikanten zoals Ford, GM, Stellantis en VW. De gedeelde stip op de horizon heet elektrische mobiliteit. Of dat het antwoord op de klimaatdoelstellingen zou moeten zijn, wil ik hier niet bediscussiëren. De olietanker is gekeerd: lithium wordt de olie van de 21ste eeuw. Intussen bekruipt mij steeds meer het gevoel dat we het ene probleem verruilen voor een ander. Nog onduidelijk is of het een groter probleem blijkt dan wat we wilden oplossen. Zo was asbest geweldig, tot het niet meer zo was en was de benzineauto de gedroomde oplossing voor de paardenmest in de onleefbare binnensteden. Totdat het een probleem werd.
Tijdens dat congres, maar ook daarbuiten, proef je tussen de regels door een ongebreideld (durf ik zeggen naïef?) vertrouwen in de techniek als heelmeester voor welk probleem dan ook. Zo voorspelde TJ Fox op basis van de vele gesprekken die hij namens Verizon voert met autofabrikanten dat gerekend wordt met een levensduur van een miljoen kilometer voor ev’s. Met alle bijbehorende kansen en bedreigingen (lees het artikel erover).
Autonoom rijden is een ander voorbeeld. Een van de sprekers constateerde terecht dat ambitieuze tech-boys dat zo graag willen bereiken dat andere, beter haalbare doelen niet de prioriteit krijgen die ze verdienen. In tijd en in geld. Dat mensen faalbaar zijn, weten we. Welke faalkans accepteren we voor techniek? Zeker als het gaat om dodelijke verkeersslachtoffers en (deels) autonome auto’s.
Ongebreideld vertrouwen in techniek zal op enig moment onterecht blijken, waarna nieuwe techniek het mag oplossen. Die spiraal gaat een punt bereiken waarbij de mens ondergeschikt wordt aan de techniek. Mag ik daar mijn vraagtekens bij zetten?