Ga er maar aan staan: het sociale met het technische én het commerciële verenigen. Alexander Potjes, eigenaar van HanzeDuck uit Zwolle, maakt het waar. Met zijn sociaal maatschappelijke autobedrijf begeleidt hij jongeren en leidt ze op in wat ze echt leuk vinden. “De autotechniek is een factor waar je deze jongens goed mee kunt prikkelen.”
Potjes omschrijft zijn doel als volgt: “De jongeren kansrijker te maken binnen de samenleving en op de arbeidsmarkt”. Dit doen ze door middel van het onderhouden en restaureren van auto’s. Van oude 2CV’s tot aan een moderne auto van vijf jaar oud. “Deze auto’s zijn niet het doel, ze worden juist als middel ingezet om ze kennis en ervaring op te laten doen die hen vervolgens helpen om hun loopbaan in eigen hand te nemen.” Zelf maakte hij carrière bij een grote BMW-dealer, waar hij op zijn 16de begon via een snuffelstage en zich via magazijn en receptie wist op te werken tot service-adviseur. Toch miste er iets. “Ondanks die toch prominente rol binnen het bedrijf plus de zekerheid die hoort bij een vaste baan, wilde ik het roer drastisch omgooien. Mijn idee was om jonge mensen op een maatschappelijk wensbare manier te helpen met het op de rit krijgen van hun leven.”
Opvolger
“Om een lang verhaal kort te maken: ik ben mijn droom gaan najagen en heb een opleiding gevolgd om bij een jeugdzorginstelling terecht te kunnen komen. Zonder zorgpapieren en vanuit de autobranche is het namelijk best een lastig traject, kan ik je melden. Twee jaar lang heb ik als BBL’er gewerkt bij een zorginstelling met garage en daarna een half jaar als woonbegeleider. Daar miste ik het werken met mijn handen. Grappig genoeg hoorde iemand uit het vak van mijn ideeën en wensen.”
Zo kwam Potjes in contact met de voormalige eigenaar van HanzeDuck. “Hij wilde stoppen en zocht een opvolger. Het heeft gewoon zo moeten zijn. Na talloze gesprekken en dagen meedraaien hebben we er in de zomer van 2021 een klap op gegeven en per januari 2022 werd HanzeDuck van mij. De naam had al bekendheid binnen de zorg en binnen de gemeentes. Onze deelnemers komen uit netwerk van de vorige eigenaar en bijvoorbeeld scholen of zorginstellingen. Klanten komen onder meer via vrienden en familie. Het gaat vooral van mond tot mond. Mensen die horen wat ik hier doe en die het maatschappelijke gedeelte begrijpen en ondersteunen. Ik zeg wel dat het wel wat langer kan duren voordat ‘ie klaar is. Dat zeg ik er altijd bij, maar mensen snappen dat. Die flexibiliteit moet er wel zijn.”
Gouden moment
“Voor de jongeren die hier aan het werk gaan krijg ik een vergoeding. Daar kan ik iets mee, maar lang niet alles. Waar ik naar op zoek ben gegaan is: hoe kan ik het financieel gezond krijgen door een combinatie te maken van een garage te zijn zonder een garage te zijn? Ik wil dat de jongens hier een plek hebben waar ze écht werk doen: sleutelen aan auto’s. Regel 1 is dat ze hier kunnen werken zonder druk. Ze hoeven bij HanzeDuck niet te presteren door iets in één dag klaar te hebben.”
‘Hoe kan ik het financieel gezond krijgen om een garage te zijn zonder commerciële druk?’
Vorig jaar plaatste Potjes een jongen via speciaal onderwijs. “Men kon niet ontdekken waar zijn interesses nou lagen. Auto’s vond hij wel leuk, maar hij had geen sleutelervaring. Ik heb hem hier laten beginnen, heel simpel een rem loshalen, een band vervangen. Vervolgens ging ik de uitdaging met hem aan met een motor die uit elkaar moest; dus kleppen en drijfstanglagers eruit en alles stap voor stap vervangen. Hij is er twee maanden mee bezig geweest en je wilt niet weten hoe trots hij én ik waren op het moment dat de sleutel werd omgedraaid en de motor aansloeg. Dat was een gouden moment. Ondertussen heb ik een tweede project voor hem neergezet. Zo’n jongen kan dit, hij heeft echt gevoel voor het vak. Het werktempo ligt niet hoog maar hij werkt wel gestructureerd en nauwkeurig. Mijn diepe wens is dan ook dat er ooit bedrijven opstaan die werken vanuit de gedachte: oké, dan duurt het misschien wat langer, maar geef zo’n jongen een eigen plekje in de werkplaats, laat hem lekker sleutelen en onderdeel zijn van het bedrijf.”
HanzeDuck-medewerker Joas
Joas (19) wilde altijd al automonteur worden, maar school raadde het hem af. “Waarom? Omdat er veel bij komt kijken, ik heb ADHD enzo. Mijn ouders en mijn tante, bij wie ik woon, hebben rondgekeken waar ik terecht kon en dat was hier. Ik mag hier van alles doen, vooral lassen ligt mij goed, ik vind werken met metaal erg leuk. Trots wil ik kunnen zijn op mijn werk. Ik kom hier graag omdat ik in mijn eigen tempo kan leren en werken, er is nooit druk en fouten mag je maken, ook al kosten ze soms wel geld. Alexander is een mooie kerel die erg geduldig is, hij wil mensen als ik graag veel leren. Ik vind het super dat hij dacht: wat kan ik de maatschappij en dan vooral jongeren bieden? Dat is toch prachtig? We helpen elkaar allemaal hier, wij komen allemaal uit hetzelfde hokje en we werken echt als één team. Mijn doel is om een betaalde baan te krijgen in de autotechniek of in de metaalbouw.”
Over maatschappelijk verantwoord ondernemen gesproken. Dat gaat immers verder dan zonnepanelen op het dak en een warmtepompaansluiting. Een ander mooi voorbeeld is van een jongen uit een gebroken gezin die in coronatijd is uitgevallen in het onderwijssysteem en twee jaar thuis heeft gezeten. “Het gevolg was veel gedoe met leerplichtambtenaren. Uiteindelijk is hij depressief geraakt. Wij zijn nu vanaf januari bezig, hij komt hier twee dagdelen en dat breiden we stap voor stap uit. Ik denk dat het een knul is die best kan sleutelen, alleen zou hij best wat zelfverzekerder mogen zijn. Hier kan hij zichzelf ontdekken en ontwikkelen om straks wellicht een opleiding te gaan doen of om ergens een vaste baan te krijgen. De autotechniek is een factor waar je deze jongens goed mee kunt prikkelen. Het voorwerk gebeurt hier.”
Spannend
“Wij doen niet alleen meer 2CV’s, ik wilde liever universeler zijn om de jongens meer te kunnen laten zien en ervaren. Kijk, de rem van een Eend is niet direct hetzelfde als die van een BMW 5-serie. Wat ik merk, is dat wanneer jongeren bezig zijn aan de ene auto en ik geef ze een opdracht aan de andere, dat de ene dan kan schakelen terwijl de ander het echt even niet ziet. Die help je dan op weg. Dat doe je een paar keer, want het is de herhaling die ze vaak nodig hebben. Momenteel heb ik er tijdelijk een vrijwilliger bij die mij ondersteunt. Ik ben pas anderhalf jaar eigenaar van HanzeDuck, maar ik zit nog in de fase van balans zoeken. Er komt behoorlijk wat op me af. Kijk, begeleiden is één en sleutelwerk is twee. Maar om een succesvolle onderneming te runnen moet je meer in je mars hebben. Ook al is het spannend om je eigen broek op te houden, ik sta hier iedere dag met ontzettend veel plezier. Feit dat je onderdeel mag zijn van hun leven, dat doet veel met me. De hoop is dat ze nog eens terugdenken aan hun periode hier, zo van: potverdikkie, die Alexander heeft me toen wel lekker op weg geholpen, zeg.”
HanzeDuck en Autovakmeester
Ton Sieljes, Formulemanager bij Autovakmeester: “Via mijn dochter die in de zorg werkt ben ik met Alexander en zijn HanzeDuck in contact gekomen. Mijn dochter begeleidde iemand die bij hem aan het werk was en zodoende was een afspraak snel gemaakt. Ik was onder de indruk van wat Alexander zoal doet met de jongeren en ik vroeg hem wat ik voor hem vanuit Autovakmeester zou kunnen betekenen. Bescheiden als hij is, wilde Alexander er aanvankelijk niet op ingaan, maar toch gaf hij aan dat er behoefte was aan eenvoudige diagnose-apparatuur. Dus hebben wij een Delphi D150 ter beschikking gesteld. Vervolgens heb ik Autoflex erbij betrokken voor de benodigde software. Zij gaven aan Autoflex10 ter beschikking te willen stellen voor twee jaar. Ten slotte is Lavans aangehaakt voor bedrijfskleding – uitstraling is zeker zo belangrijk – zij hebben een aantal overalls weggegeven. Ik vind het mooi om te merken dat ook die gewaardeerde partners het belang inzagen, niet twijfelden en direct belangeloos hun medewerking verleenden.”
Foto boven: Alexander Potjes wil met HanzeDuck jonge mensen op een maatschappelijk wensbare manier helpen met het op de rit krijgen van hun leven.
