In Amerika is het niet vanzelfsprekend om een automobilist aan te treffen die overweg kan met een koppelingspedaal en een handbak. In ons land bewegen we voorzichtig die kant op dankzij het immer stijgend aandeel van de auto’s met slechts twee pedalen in het voetenruim. Elektrificatie kleurt deze cijfers echter.
In ons land hebben 9.734.465 personenauto’s een actief kenteken, waarvan er 7 miljoen benzine tanken. Diesel en vol-elektrisch zitten ieder momenteel rond de 650.000 stuks, waarbij de diesels in de neergaande lijn zitten en de BEV’s juist stijgen. Het aantal hybride auto’s is grofweg net zo groot als diesel en BEV samen.
Het segment handgeschakeld is in ons park inmiddels onder de zestig procent gedaald. Een op de twintig auto’s staat te boek met een continu variabele transmissie (CVT). Een op de drie heeft een automaat. Het restant? Vooral onbekend, maar soms met een semi-automaat.
Om de effecten van de brandstofkeuze op deze cijfers te achterhalen bekijken we de transmissie-aandelen per brandstofsoort. Benzine en diesel blijken beide onder het totaalgemiddelde te blijven als het gaat om het aandeel automatische transmissies. Hybride en EV zitten er juist fors boven. Met andere woorden: toenemende elektrificatie van het park gaat het aantal handbakken verder terugdringen. Maar dat is een beetje een open deur.


Interessanter wordt het om te zien hoe de keuze voor een handbak ontwikkelt door de tijd. Met andere woorden: We verdiepen onze selectie nog een laag door het bouwjaar eraan toe te voegen. Het resultaat is opmerkelijk. Benzine en diesel laten dezelfde trendcurve zien, hybride beweegt tegenovergesteld.
Alles anders na 2019?
Bouwjaar 2019 blijkt een kantelpunt voor de trend in de grafiek. Voor benzine en diesel is dit bouwjaar het dieptepunt als het gaat om het aantal handbakken als percentage van het totaal. Inmiddels is het aandeel van de handbakken in benzineauto’s weer boven de zeventig procent gekomen en bij de diesels blijft het daar niet ver achter. Voor de hybride auto’s stijgt het marktaandeel ineens scherp, vlakt wat af en gaat vanaf bouwjaar 2022 weer dalen. Inmiddels is het ruim onder de tien procent aangekomen.
Voordat de handbakliefhebbers gaan juichen even wat extra realiteitszin. Voor het totale park, ongeacht brandstof dus, piekte het aandeel voor handgeschakeld in 2011 nipt onder de tachtig procent. Sindsdien is er duikvlucht naar nog geen vijftien procent voor bouwjaar 2025. De verklaring hiervoor is vooral samen te vatten met het woord elektrificatie. In die zin is ook bouwjaar 2019, het kantelpunt voor de trend bij benzine en diesel, een interessant gegeven. Het was het jaar dat Tesla met de Model 3 de bestverkochte auto van het jaar uitleverde. Het zakelijk verkeer elektrificeert sneller door fiscale en andere stimuli, de particulier kiest meer met het hart?