De wens om veilige doch lichte constructies te bouwen betekent een grote toekomst voor de zogeheten multimaterialen carrosserieconstructie. Daarin zijn diverse materiaalsoorten gecombineerd. De ongelijksoortige materialen zijn niet via thermische technieken met elkaar te verbinden. Het is daarom zeer aannemelijk dat lijm- en hybride verbindingstechnieken in de nabije toekomst een steeds grotere toepassing zullen vinden in de productie en het schadeherstel van (elektrische) auto’s. Vooruitlopend op deze trend heb ik het diploma van European Adhesive Specialist behaald aan het Fraunhofer IFAM in Bremen, het mekka op lijmgebied.

Verbindingen zijn medeverantwoordelijk voor de stijfheid en sterkte van de carrosserie en daarmee de crashveiligheid. Om de auto na schadeherstel net zo veilig te laten zijn als voorheen is de kwaliteit van de verbindingen dus een voorwaarde. De vorm en het toegepaste materiaal van het carrosseriedeel zijn bepaald door de autofabrikant. De schadehersteller is juist voor de kwaliteit van die toegepaste verbindingen verantwoordelijk.

Structureel lijmen

Nu wordt het gebruik van de thermische verbindingstechnieken steeds moeilijker, zo niet onmogelijk door de geavanceerde staalsoorten in auto’s en de multimaterialen carrosserieconstructie. De schadeherstelbranche zal dus merken dat de klassieke verbindingen langzaam terrein verliezen. Daarvoor in de plaats zal structureel lijmen steeds meer worden toegepast. Dit naast de ‘conventionele’ verbindingstechnieken zoals schroeven, MIG/MAG- en weerstandslassen. Een combinatie met andere verbindingstechnieken is daarbij mogelijk. Denk aan de hybride varianten lijm/weerstandlas, lijm/ponsnagel of lijm/blindklinknagel. Voor de volledigheid: in het autoschadeherstel komen tal van andere niet-structurele lijmtoepassingen voor, zoals contactlijmen, smeltlijmen, secondelijmen, dubbelzijdige tapes, schuimvulling, enzovoorts.

Opleiding essentieel

In de praktijk zullen we zien dat voor het gedegen uitvoeren van de nieuwe verbindingstechnieken goed opgeleide en gekwalificeerde vakmensen nodig zijn. Zij zijn daarmee meteen belangrijk voor de toekomst van de schadeherstelbranche. Dit met het oog op veilig en kwalitatief goed herstel van de moderne carrosserieconstructie. Hierin zijn immers geavanceerde materialen, constructiemethoden en verbindingstechnieken toegepast. Bij elkaar opgeteld betekent dit, dat de vakman in de schadeherstelbranche gedegen kennis van de lijm- en hybride verbindingstechniek zal moeten hebben of krijgen.

European Adhesive Specialist

Na het succesvol afronden van de EAS-opleiding heb ik alle puzzelstukjes op hun plaats zien vallen die ik had verzameld voor mijn kennis over lijmen. Als European Adhesive Specialist kan ik nu de schadeherstellers helpen hun lijmprocessen verder te verbeteren en hun kennis op lijmgebied te vergroten. De EAS-opleiding is bedoeld voor mensen die in het dagelijks werk te maken hebben met productieleiding, werkvoorbereiding of kwaliteitscontrole van verlijmde producten. Na het behalen van het diploma European Adhesive Specialist ben je in staat en bevoegd om:

• training en instructie te geven aan uitvoerders van lijmverbindingen
• werkinstructies te maken
• bijdragen te leveren aan kwaliteitsborging van het lijmproces
• planning, organisatie en controle van lijmwerkzaamheden te verzorgen
• afwijkingen in het lijmproces te herkennen en weten hoe hiermee om te gaan
• procesparameters van het lijmproces te controleren.

De Engelstalige opleiding aan het Fraunhofer IFAM deed ik als enige Nederlander in een select gezelschap van Europeanen, Amerikanen, Russen en een Zuid-Afrikaanse. In vijftien studiedagen wisselden veel theorie en een flink stuk praktijk elkaar af. Aan het einde van elke week was er een deelexamen, gevolgd door het slotexamen op de laatste dag.

Opkomst lijmtechniek

Iedereen in de schadeherstelbranche weet dat zonder ‘verbindingstechnieken’ het niet mogelijk is om bij beschadigde auto’s delen te herstellen of te vervangen. Het gebruik van de thermische verbindingstechnieken wordt steeds moeilijker, zo niet onmogelijk door de geavanceerde staalsoorten en de multimaterialen toepassing in de carrosserieconstructie. Het structurele lijmen rukt op. De opkomst van de lijmtechniek betekent zoals gezegd dat medewerkers in de branche moeten worden opgeleid. Met de kennis en kunde die ik heb opgedaan aan het Fraunhofer IFAM heb ik mijn lijmtrainingen naar een hoger plan kunnen brengen. De EAS-opleiding bevestigde dat kennis van de materie heel belangrijk is. Dat je snapt wat je aan het doen bent en waarom. Dat je ook weet dat de kwaliteit van de lijmverwerking allesbepalend is. En voor de kwaliteit van die toegepaste (lijm)verbindingen is de schadehersteller verantwoordelijk. Lijmen is, net als lassen, een speciaal proces. Het is uitsluitend mogelijk om de kwaliteit van de gemaakte lijmverbinding volledig te testen met behulp van destructief onderzoek. Eventuele fouten komen pas aan het licht tijdens het gebruik van de gelijmde constructie.

Op de nanometer

Wanneer een lijmverbinding niet goed is, komt dat in 90 procent van de gevallen door fouten die zijn gemaakt in het lijmproces. Om die kwaliteit te borgen moet je als schadehersteller alle processtappen kennen, volgen en vastleggen. Daarbij is kennis onontbeerlijk. Moderne lijmen zijn hightech producten waarmee alleen bij correcte toepassing en verwerking een foutloze verbinding tot stand kan worden gebracht. Dit lijmproces gebeurt in een wereld die niet groter is dan een nanometer – een miljardste deel van een meter. Dan staat het vast dat je voor het kwalitatief uitstekend lijmen van onderdelen van goeden huize moet komen.