De Europese Commissie heeft op 23 februari de Europese Datawet gepresenteerd, de wet die nieuwe regels bevat voor het gebruik van in de Europese Unie gegenereerde data. Afcar, de brede alliantie van automotive aftermarket- en mobiliteitsorganisaties, vraagt om sectorspecifieke wetgeving.

De Datawet zorgt voor een gelijk speelveld in de digitale omgeving, stimuleert concurrentie en innovatie, en maakt data voor iedereen toegankelijk. Het wetsvoorstel zoals dat nu voorligt, houdt onder meer in dat gebruikers toegang krijgen tot door hen gegenereerde gegevens, die vaak uitsluitend door fabrikanten worden verzameld. Gebruikers krijgen daarmee het recht die gegevens te delen met derden om aftermarket- of andere datagestuurde diensten te leveren.

Voor de automotive betekent dit dat de eigenaar van een voertuig het recht heeft om voertuigdata zelf te gebruiken of te delen met aanbieders van diensten (voor reparatie en onderhoud, maar ook voor bijvoorbeeld verzekeringen of pechhulp).

Sectorspecifiek

De Afcar-alliantie, die zich al langer sterk maakt voor een gelijke toegang tot voertuigdata voor iedereen, reageert verheugd op de bekendmaking van de Datawet, maar vindt die ontoereikend voor de automotive sector en vraagt om sectorspecifieke wetgeving. Ook behoeven sommige aspecten in de wet meer duidelijkheid, omdat ze voor de sector ruimte laten voor interpretatie.

Met name directe toegang, vanaf het begin, voor derden tot data ontbreekt volgens Afcar in het wetsvoorstel. Zoals de Datawet nu is, krijgen derden alleen via via toegang tot data, terwijl ze die vanaf het begin moeten hebben om te weten welke data er überhaupt beschikbaar zijn. Onafhankelijke dienstverleners kunnen alleen concurrerende digitale diensten ontwikkelen als zij weten welke data beschikbaar zijn.

De coalitie roept de Europese Commissie dan ook op om snel met sectorspecifieke wetgeving te komen, zodat de wet, aangepast en wel, nog tijdens de huidige parlementaire termijn die loopt tot april 2024 kan worden aangenomen.

Data-economie

Het kabinet ziet de Datawet als een belangrijke stap om de data-economie als geheel beter te laten werken. Minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat: “Voldoende concurrentie tussen bedrijven, meer ruimte voor innovatie en zelf grip kunnen houden op je data als consument of bedrijf. Dat zijn voor het kabinet dé verbeterpunten voor een goed werkende en eerlijke data-economie en dat kan niet zonder nieuwe standaarden. Via de Data Act kunnen we hiermee stappen zetten. Bijvoorbeeld als het gaat om het wegnemen van drempels bij het overstappen van de ene digitale dienst naar de andere. Of het recht om je data ook zelf te kunnen benutten als consument of bedrijf. Nederland heeft expliciet hiervoor gepleit in Brussel. Het kabinet gaat dit belangrijke EU-voorstel nu nauwgezet bestuderen, om te zorgen dat deze nieuwe regels straks ook daadwerkelijk effectief zijn.”

Voorstel wordt wet

De verantwoordelijke ministers, waaronder namens Nederland Micky Adriaansens, bespreken de komende maanden de Datawet in de EU Telecomraad. Na akkoord in deze raad en in het Europees Parlement kan de Datawet wetgeving worden.