Op 25 september organiseerde de bedrijfstakorganisatie voor banden en wielen VACO in Utrecht een jubileumcongres ter gelegenheid van haar 85-jarige bestaan. Voorafgaand aan het congres sprak Aftersales Magazine met voorzitter Ron van der Jagt. Niet om terug te blikken, maar om te praten over de toekomst van de bedrijfstak en de rol van de brancheorganisatie daarin.
Anderhalf jaar geleden is het dat VACO, met het aantreden van Van der Jagt, aan de slag ging met de ontwikkeling van de strategie en toekomstvisie ‘VACO vooruit!’. In het toekomstplan tot 2030 onderscheidt VACO voor zichzelf drie kerntaken bij het realiseren van het hoofddoel, dat de vereniging zelf omschrijft als het behartigen van de belangen van “sterke, gezonde, duurzame bedrijven, in een competitieve, geaccepteerde en toekomstbestendige bedrijfstak”.
Ron van der Jagt: “Geformuleerd in deze drie kerntaken brengen we focus aan in de vele dingen die we al deden en die we blijven doen. Dat is ten eerste onze leden helpen in de markt, door commerciële en zakelijke belangenbehartiging, onder andere door campagnes en het bevorderen van het bandenbewustzijn. Ten tweede vervullen we de rol van werkgeversorganisatie. VACO vertegenwoordigt 90 procent van de bedrijfstak en heeft een eigen opleidingsinstituut, een eigen cao en een eigen pensioenfonds. Ten derde hebben we een lobbyfunctie: we doen op tal van issues aan belangenbehartiging voor onze leden en tonen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.”
Aan deze kerntaken hangen allerlei thema’s en acties. Voor de langere termijn heeft VACO een toekomstvisie ontwikkeld die ook in drie punten is samen te vatten: (1) het streven een zelfstandige organisatie te blijven, met een duidelijker profiel; (2) als bedrijfstak leidend te worden op het gebied van duurzaamheid en circulariteit; (3) een sterkere rol voor de bandenservicebedrijven in de eerstelijns voertuigservice.
Branchevervaging
Daarover later meer. Terug naar de eerste kerntaak, die van de commerciële en zakelijke ondersteuning in de markt. Wat dat betreft moet VACO inspelen op de branchevervaging die gaande is in de hele automotive en waarin garagebedrijven zich steeds meer profileren als bandenspecialist, mede dankzij ondersteunende concepten als Autobandenpartner en Tyres-On. Ron van der Jagt: “Concurrentie is een fact of life. Voor gezonde bedrijven is concurrentie ook goed, want die houdt iedereen scherp. Op dit moment is inderdaad sprake van branchevervaging, zowel binnen als buiten de grenzen van onze bedrijfstak. Vroeger waren bandenproducenten, groothandels en retailers strikt gescheiden. Nu zie je bijvoorbeeld dat fabrikanten de groothandel soms overslaan en rechtstreeks aan de bandenservicebedrijven leveren, of zelfs aan de eindgebruiker. Ondernemers laten zich niet in hokjes stoppen. Die hebben lak aan indelingen. Zij zien kansen en gaan ondernemen. Dat is tevens een uitnodiging aan bandenservicebedrijven om nieuwe, aanpalende activiteiten te omarmen die met hun corebusiness samenhangen. De elektrificatie van het wagenpark heeft invloed op de werkplaatsen van dealer- en garagebedrijven, maar banden en wielen zitten ook onder elektrische auto’s. Dus wij zien een enorme toekomst voor alles wat met banden, wielen en het onderstel te maken heeft. Onze bedrijven zijn de specialisten op dat gebied en dit zijn nu eenmaal de werkzaamheden waar mensen die bij VACO zijn opgeleid goed voor zijn toegerust.”
Andersom gebeurt het nu al dat bandenspecialisten zich ook, en in het geval van Euromaster weer, op reparatie en onderhoud richten. En een VACO-lid als KwikFit begeeft zich met zijn e-mobility service op het bredere terrein van de voertuigservice, inclusief tweewielers. Ron van der Jagt: “Daar kun je op verschillende manieren naar kijken. Als je het formele perspectief neemt van de cao, dan vallen fietsen traditioneel onder de BOVAG. Kijk je met een commerciële blik naar de markt, dan is het logisch dat KwikFit kansen ziet in de groeimarkt van e-mobility, inclusief e-bikes. Daarbij maken fietsbanden en -onderdelen maar een heel klein deel uit van de totale omzet van KwikFit, dus dan is het logisch dat zij onder de cao voor de banden- en wielenbranche blijven vallen.”
Bandenservicebedrijven die aanpalende werkzaamheden willen uitvoeren, moeten daar wel de kennis, de apparatuur en de mensen voor hebben. “En als je ze al hebt, moet je ook nog voldoende schaalgrootte hebben om die mensen aan het werk te kunnen houden. Wij proberen als VACO voor de bandenservicebedrijven een perspectief te schetsen waarin ze hun eigen keuzes kunnen maken. Wij zien dat er op het gebied van banden, wielen en alles wat met het onderstel te maken heeft nog een prima boterham te verdienen is, zowel voor de onafhankelijke als de ketengelieerde bedrijven. Maar kijk ook verder. Voor de langere termijn zien we kansen voor bandenservicebedrijven met een breder aanbod. Dat noemen we ‘eerstelijns voertuigservice’. Dus met een rol als huisarts voor de klant, die eerst naar jou toe komt en die je eventueel doorverwijst naar de specialist. Als je een goede relatie met je klant hebt, kun je hem misschien ook andere diensten aanbieden: apk, accu’s, ruitherstel… Belangrijk is dat de ondernemer zelf een keuze maakt. Vaco kan faciliteren. Denk je nu en in de toekomst voldoende werk te halen uit banden en wielen? Prima. Of je richt je alleen op particulieren, of alleen op de zakelijke markt. Of alleen op truckbanden. In goed Nederlands: The best way to predict the future is to create it. Je moet niet afwachten wat er op je afkomt, maar kijken waar je kansen liggen. Dan creëer je je eigen toekomst.”
Brancheorganisatie
Deel van de toekomstvisie is ook veel duidelijker te maken wat VACO allemaal voor zijn leden kan betekenen. Daarbij was een blik inwaarts nodig. “Als je al 85 jaar bestaat, moet je uitkijken dat je interne organisatie niet ontaardt in een verzameling individuele hobby’s. In de levenscyclus van elke organisatie moet je je geregeld afvragen wat je bestaansrecht is. Stel dat je VACO morgen opheft, wat mis je dan? En als je dan na een week de club opnieuw zou oprichten, wat ga je dan doen? Het bleek nodig om niet alleen een toekomstvisie te ontwikkelen, maar ook de interne organisatie aan te pakken, wat wij genoemd hebben: ‘Het huis op orde’. Vaco moest opgefrist en afgestoft worden. We willen de club professioneler op de kaart zetten en ook het VACO-lidmaatschap meer invulling geven, als een keurmerk, ook op het gebied van duurzaamheid. Ik zie het als mijn hoofdtaak om leiding te geven aan het bestuur en als bestuur willen we de club en de bedrijfstak helpen om toekomstbestendig te blijven. We bestaan nu 85 jaar. Ik zou het jammer vinden als we bij 90 jaar het licht uit zouden moeten doen. Liever vieren we in 2038 het honderdjarig bestaan van de vereniging met een nog mooier feest!”
‘We zijn een hartstikke goede club en hebben totaal geen behoefte om ons bij welke andere organisatie ook aan te sluiten.’
Daarmee komen we op een recente wijziging in het landschap van brancheorganisaties, die van de fusie tussen Focwa en Bovag. Misschien is er binnen Bovag wel plaats voor een sectie bandenbranche? Ron van der Jagt: “Uiteraard hebben we daar binnen ‘VACO Vooruit!’ over nagedacht. Een van de ambities die we daarin hebben vastgelegd is dat we als VACO autonoom verder willen. We zijn een hartstikke goede club! We hebben een sterke achterban, beschikken over veel kennis en ontplooien een breed palet aan activiteiten voor de branche, dus we hebben totaal geen behoefte om ons bij welke andere organisatie ook aan te sluiten. We vertegenwoordigen de hele keten van de bandenbedrijfstak. Binnen VACO zitten producenten met hun klanten aan tafel. Het lijkt mij niet logisch om een schakel uit die keten te halen. En voor bandenservicebedrijven vormen banden en wielen een hele solide basis voor hun businessmodel. Ik geloof niet dat veel bandenservicebedrijven de ambitie hebben om de klassieke business van het garagebedrijf over te nemen. Overigens werken we op verschillende onderwerpen prima samen met onze collega’s in Bunnik en is er een goede verstandhouding op alle niveaus.”
Directeur
Het jubileumcongres was voor veel leden ook een eerste kennismaking met Carlo Hijzen, die op 1 oktober aan de slag gaat als de nieuwe algemeen directeur van VACO. Van der Jagt is zichtbaar blij met deze benoeming: “Traditioneel is de algemeen directeur tevens de secretaris in het bestuur. In die zin wordt Carlo de verbindende schakel tussen het bestuur en de organisatie, de mensen op het kantoor en bij ons opleidingsinstituut SVOB. Dus hij geeft leiding aan de operatie, maar is ook lid van het bestuur. Hij wordt dus echt een sleutelfiguur. Samen met Carlo vorm ik de tandem die ervoor moet zorgen dat VACO optimaal functioneert en dat de koers die we met het bestuur en de leden hebben uitgestippeld ook wordt gevolgd.”
