In de automotive zijn we op dit moment getuige van de transitie van de verbrandingsmotor naar de elektrisch aangedreven auto, die bovendien connected is. Bestaande autofabrikanten krijgen daarbij concurrentie van nieuwe merken, niet zelden afkomstig uit China, die het in sommige opzichten heel anders aanpakken dan de gevestigde orde.

Aiways, XPeng, Honqqi, Lynk & Co, Nio… De lijst Chinese merken die met elektrische auto’s de Europese markt willen veroveren, wordt almaar langer. Voor de korte termijn betekent dit een bedreiging voor de bestaande Europese auto-industrie, zo houdt Jato Dynamics ons voor in het rapport ‘Affordable EVs and Mass Adoption’.

Overheidssteun is van groot belang in de transitie naar elektrisch rijden. De elektrische auto is nu eenmaal duurder om te maken dan een auto met verbrandingsmotor. In China staan daar kostbare stimuleringsmaatregelen van de overheid tegenover, zodat EV’s voor veel mensen betaalbaar zijn geworden. Jato verwacht dat die subsidie ook in 2023 nog substantieel zal bijdragen aan het betaalbaar houden van een EV in China.

In de VS en Europa bestaan zulke stimuleringsmaatregelen van de overheid ook, maar zijn deze, in vergelijking tot China, uiterst beperkt. Het gevolg is dat er nog altijd een gat zitten tussen de gemiddelde retailprijs van een auto met verbrandingsmotor en een EV, zowel in de VS als in Europa. In China daarentegen is dat gat in 2018 gedicht en is de gemiddelde retailprijs van een elektrische auto al jaren lager dan die van een benzineauto.

Europa

Aanvankelijk waren ook de Chinese elektrische auto’s duur, maar tussen 2015 en 2020 is de gemiddelde retailprijs van een EV in China (zie grafiek) drastisch afgenomen. Inmiddels is China prima in staat om kleinere EV’s aan te bieden voor een retailprijs onder de 15.000 euro. In de VS en Europa daarentegen wordt geen enkele EV aangeboden onder de 20.000 euro.

China heeft nu zijn oog laten vallen op Europa, waar een groot potentieel ligt. Jato ziet dat daarbij de perceptie van de Chinese merken is veranderd. Werd de Chinese productie vroeger vooral geassocieerd met massaproductie en lage kwaliteit, met een merk als Nio wil China zich ook presenteren als fabrikant van premiumauto’s. Het lijkt te werken, want inmiddels tekent China voor 19 procent van de registraties van elektrische auto’s in Europa, waarmee het een tweede plaats inneemt achter Duitsland met 21 procent.

Dat de Chinese EV’s succesvol zullen zijn op de Europese markt, leidt voor ook KPMG geen twijfel. In hun rapport ‘De invloed van Chinese OEM’s in Europa’ concludeert het consultancybureau dat de Europese EV-markt klaar is voor Chinese OEM’s, die kwaliteit paren aan betaalbaarheid.

Nio

Betaalbaarheid is niet direct de eerste gedachte bij de Chinese autofabrikant Nio, die begin oktober zijn intrede deed in Europa. Tijdens een internationaal persmoment in Berlijn liet Nio zijn eerste drie modellen voor de Europese markt zien: de vlaggenschip sedan ET7, de middenklasse sedan ET5 en de suv EL7. Die presentatie vond niet toevallig plaats in Berlijn, de stad waar ook Tesla zijn Gigafactory heeft staan en waar de Amerikaanse fabrikant volgens de laatste berichten in september in één week tijd tweeduizend exemplaren van de Model Y in elkaar zette. Voor een verzameld, internationaal gehoor presenteerde Nio zich niet alleen als een premiummerk, maar ook als een community, dat met Nio Houses, Nio Life, Nio Day, Nio Summer, Nio Wat Dan Ook een belevingswereld rondom het merk wil creëren. Anders dan Tesla zijn de auto’s van Nio niet te koop, maar louter beschikbaar op basis van een abonnement, of in de lease. Met het goedkoopste abonnement van dik duizend euro per maand voor het ‘eenvoudigste’ model, de ET5 met een batterijcapaciteit van 75 Kilowattuur, zullen er voorlopig nog geen grote aantallen aangetikt worden.

Met het Power Swap Station is de berijder van een Nio binnen vijf minuten weer op weg met een volle batterij.

Wat in ieder geval interessant is aan Nio is de mogelijkheid die het merk biedt om niet alleen de batterij op te laden, maar ook te wisselen in een zogeheten Power Swap Station (PSS), een idee dat Tesla al in 2013 introduceerde, maar in 2021 definitief naar de prullenbak verwees, omdat het systeem te veel problemen oplevert om grootschalig uit te rollen. De belofte die Nio doet, houdt in dat in minder dan vijf minuten de lege batterij uit de auto wordt gehaald en vervangen door een volle, gecontroleerde batterij. Vergelijk dit met de snellaadtijden die nu in de meeste gevallen nog twintig tot veertig minuten bedragen (bron: ANWB). Wereldwijd, maar hoofdzakelijk in China, zijn er volgens Nio al meer dan 13 miljoen batterijwissels uitgevoerd. In Europa zijn er momenteel zo’n 20 van dergelijke stations en dat moeten er 120 worden in 2023. Desgewenst kan in zo’n PSS ook een batterij met grotere capaciteit worden gemonteerd.

Voor service zet Nio een netwerk op van geautoriseerde servicecentra in de belangrijkste stadscentra waar Nio actief is. Daarnaast zijn langs de weg mobiele service-eenheden beschikbaar.

VinFast

Overigens weten niet alleen Chinese autofabrikanten de weg naar de Europese markt te vinden, ook het Vietnamese VinFast maakte onlangs zijn debuut in Europa. Bij de Europese marktintroductie van VinFast tijdens de EV Experience in Zandvoort werden de eerste contouren zichtbaar van het netwerk in Nederland en Europa, en de service die de Vietnamese autofabrikant aan zijn klanten gaat leveren. Onderdeel daarvan is een garantie van tien jaar, of 200.000 kilometer, op voertuig én batterij.

In december zal de eerste VinFast-vestiging in Nederland openen, in Amsterdam. Begin volgend jaar volgen Den Haag en Rotterdam. Voor daarna liggen plannen klaar voor vestigingen in andere steden, afhankelijk van de mate waarin VinFast voet aan de grond krijgt in Nederland.

Adjunct-directeur Jean-Christophe Mercier van VinFast Europe (en voormalig president van Nissan Europe) wil geen aantallen noemen die VinFast verwacht de komende jaren in Nederland en Europa te zullen verkopen. Wel noemde hij het aantal van vijftig vestigingen als voorlopige doelstelling voor Europa, met name in Frankrijk, Duitsland en Nederland. Mercier wil het netwerk organisch laten groeien en afhankelijk van waar de verkopen zich concentreren nieuwe vestigingen openen. VinFast begint in Europa met de verkoop van de grotere modellen VF8 en VF9, respectievelijk een vijfpersoons elektrische suv en een zevenpersoons elektrische suv. Consumenten kunnen daarbij kiezen of zij de bijbehorende batterij leasen of kopen. Verschil bij aanschaf is zo’n twintigduizend euro. In het geval van lease geldt een levenslange garantie op de batterij. Later volgen de kleinere modellen VF6 en VF7. De eerste exemplaren van de VF8 en VF9 zijn op 10 september overhandigd aan Vietnamese klanten. In Europa zullen de eerste eind dit jaar volgen. VinFast wacht daarvoor nog op een Europese typegoedkeuring. Daarnaast heeft zowel VinFast als Nio een samenwerking gesloten met leasemaatschappij Leaseplan.

Waar een Chinese fabrikant als Aiways voor service de samenwerking heeft gezocht met banden- en onderhoudsketen Profile, kiest VinFast net als Nio ervoor zijn eigen aftersaleskanalen in te richten. Mercier: “Wat dat betreft zijn er drie mogelijkheden: over the air, want voor sommige werkzaamheden is het niet eens nodig om bij het voertuig te zijn, in de eigen werkplaatsen, of via onze mobiele service. Daarvoor hebben we onze eigen technici, die met een bus met mobiele werkplaats op locatie onderhoud en reparatie kunnen verzorgen. Hoe dan ook, we streven ernaar om de service binnen 24 uur te leveren.”

Foto boven: In tegenstelling tot Tesla gelooft Nio wel in de toekomst van het batterijwisselstation.