De Nederlandse bandenvervangingsmarkt is de laatste twee, drie jaar redelijk stabiel gebleven met een omvang van rond de 9 miljoen stuks. Binnen de bandenbranche zijn wel verschillende verschuivingen zichtbaar, maar banden blijven op veel terreinen van cruciaal belang voor het autobedrijf.
Dat de bandenvervangingsmarkt stabiel blijft, is ondanks een licht groeiend wagenpark en een toenemend aandeel EV’s, die vanwege hun hogere tractie en gewicht een wat hoger bandenverbruik hebben. Een verklaring daarvoor is enerzijds de toegenomen kwaliteit van de banden. Ook het licht gedaalde kilometrage zal hier debet aan zijn. Daarnaast is er een voorzichtige trend om wat langer door te rijden met een set banden.
Bedreiging
Uit een inventarisatie bij een aantal (banden)grossiers blijkt dat in het eerste halfjaar van 2022 25 tot 30 procent van de bandenomzet in de richting van de autobedrijven voor rekening komt van de all-season- of vierseizoenenband. Bij sommige grossiers is dat aandeel al iets groter en de verwachting is dat dit aandeel de komende twee jaar naar 35 procent zal groeien. Zomerbanden zijn binnen de huidige bandenafzet goed voor 55 tot 65 procent van de totale omzet, waarbij de bandbreedte vooral wordt bepaald door regionale verschillen. Het overblijvende omzetaandeel is voor de winterbanden.
Zowel voor zomer- als winterbanden geldt dat hun aandeel in de omzet wordt bedreigd door de all-season-band. Daarmee is dit bandentype de grote gamechanger geweest voor de bandenretail. Met name Michelin heeft met zijn promoties rondom zijn Cross Climate-banden (ongewild waarschijnlijk) de afzet in dit segment een flinke impuls gegeven, nadat vrijwel alle andere bandenfabrikanten erop waren ingehaakt.
Zeker in Nederland, maar ook elders in Europa, blijven all-season-banden marktaandeel winnen. Gevolg is een dalend aantal winter- en zomerbandenwissels. Ook zou het segment van de all-season-banden een flinke boost krijgen als de leasemaatschappijen hun leaserijders weten te bewegen om in groten getale op dit bandentype over te stappen, want de leasesector zou best af willen van de kosten die met de bandenwissels en de opslag van de zomer- en winterbandensets gepaard gaan. Voor de grotere, professionele bandenhotels is het te hopen dat deze trend nog even op zich zal laten wachten.
Waar menig bandenretailer (en bandenhotel) natuurlijk op hoopt, is dat we weer eens een strenge winter krijgen, zoals in 2009-2010, met sneeuw die een week of twee blijft liggen. Dat zou de winterband weer in beeld kunnen brengen en voor extra omzet kunnen zorgen. Als er echter iets onvoorspelbaar is, zijn het wel de weersomstandigheden. Een regionale of zelfs nationale blik op de langere termijn is bijna niet te maken en dus is het vooral een kwestie van afwachten of (winter)weer een rol gaat spelen bij een herwaardering van de winterband.
Trend
ETMRA, de Europese vereniging van rubber- en bandenproducenten, registreert ieder kwartaal het aantal personenautobanden dat wordt ‘geleverd’ aan de bandenvervangingsmarkt. Daarbinnen wordt sinds 2019 de marktontwikkeling ten aanzien van de all season band gevolgd. Uit de cijfers blijkt dat all season banden een steeds groter deel van de Europese bandenvervangingsmarkt (die op basis van de ETMRA-data in 2021 ruim 172 miljoen stuks groot was) invullen. De werkelijke markt is iets groter (bijna190 miljoen stuks), want de ETMRA-leden zijn goed voor ongeveer 90 procent van de bandenvervangingsmarkt. Verwacht wordt dat all season’s – die niet in alle landen even populair zijn – dit jaar in de Europese retail ruim de 21 procent marktaandeel zullen behalen.
Op basis van de huidige aantallen die door bandenretailers en -grossiers worden gerealiseerd, stijgt het all season aandeel in Nederland naar ruim 30 procent. Er spelen nog twee factoren een rol als het om het bandenvolume van 2022 gaat. Diverse retailers melden dat particuliere klanten momenteel hun winterbandenset aan het oprijden zijn en ‘straks’ hun set zomerbanden. Dat zal wellicht (als er geen strenge winter komt) hier en daar tot een wat lagere bandenverkoop in het laatste kwartaal dit jaar en het eerste kwartaal volgend jaar opleveren. Daarnaast verwachten enkele marktpartijen dat de consument gezien zijn huidige door de energiecrisis gestuurde krappere portemonnee, sowieso langer zal doorrijden op zijn banden. Hier zal de apk een belangrijk discussie- en adviesmoment op gaan leveren.
Advies
Met de recente toevoeging van banden voor elektrische voertuigen wordt het aanbod, naast de groeiende diversiteit aan typen en maatvoeringen, almaar breder. Voor de bandenretailers en bandengrossiers wordt daardoor de adviesfunctie richting hun klanten steeds belangrijker. Het gaat daarbij niet alleen om advies over het type band (zomer-, winter- of all-season-band), maar ook over de draagkracht (load index) en snelheidscodering.
Niet alleen de leasemaatschappijen zijn aan het rekenen, ook voor consumenten zijn er met de huidige druk op het huishoudboekje economische argumenten om te kijken of er op het gebied van banden besparingen mogelijk zijn. Bandenspecialisten waarschuwen daarbij voor de neiging die kan ontstaan om langer door te blijven rijden op een set bijna versleten banden en nog net even die laatste halve millimeter profieldiepte te benutten.
Hierbij spelen fabrikanten een belangrijke rol. Een aantal van hen stelt dat de kwaliteit van hun banden het mogelijk maakt om ook bij relatief weinig millimeters profieldiepte nog veilig aan het verkeer deel te kunnen nemen. Anderen zetten daar hun vraagtekens bij en geven het advies om de banden te vervangen bij 2 à 2,5 millimeter profieldiepte, ondanks het wettelijke minimum van 1,6 millimeter. De band is overigens een afkeurpunt bij de apk. Gezien het apk-volume van ruim 7 miljoen stuks zijn er klantencontactmomenten genoeg om de consument te wijzen op de staat van zijn of haar banden.
Duurzaam
Op fabrikantenniveau is er bij diverse bandenmerken een toename te zien van de toepassing van gerecyclede materialen, waaronder PET-flessen. Andere fabrikanten hebben dergelijke plannen eveneens geventileerd. Bij het Duitse Continental zijn sinds een aantal maanden al een aantal maten binnen het aanbod PremiumContact 6, EcoContact 6 en AllSeasonContact verkrijgbaar, waarbij polyester uit PET-flessen wordt gebruikt in de compoundmix voor het karkas. Afhankelijk van de bandenmaat worden zodoende wel tien PET-flessen per band verwerkt. Al deze banden hebben op de wang van de band de aanduiding Contains Recycled Material.
Ook Michelin is al vergevorderd in de circulariteit van zijn autobandenproductie en heeft de ambitie uitgesproken om in 2030 bijna 14 miljoen ton aan afvalstoffen uit onder meer plastic flessen, kunststof verpakkingsmaterialen, voedselcontainers en afvalhout te verwerken bij de productie van zijn bandengamma. Bridgestone gaat nog een stap verder in zijn beloftes. De Japanse bandenfabrikant heeft zich uitgesproken om in 2050 nog uitsluitend banden te produceren die voor de volle 100 procent uit duurzame en gerecyclede materialen zijn gemaakt.
Behalve door steeds duurzamere banden te ontwikkelen wil de auto-industrie door het hergebruik van grondstoffen uiteindelijk een circulair systeem bevorderen. In ons land zorgt Recybem, samen met zo’n 16 gecertificeerde inzamelaars, voor het verwerken van gebruikte banden en, waar mogelijk, het hergebruik van de grondstoffen. Hiermee neemt Recybem namens de fabrikanten en distributeurs de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de regelgeving die voortvloeit uit het Besluit Beheer Autobanden. Jaarlijks worden zodoende ongeveer 9 miljoen banden afgevoerd. Er wordt momenteel ruim zeventig procent van de bijna 9,5 miljoen ingezamelde banden verwerkt ten behoeve van materiaalhergebruik. Daarnaast was ruim 27 procent van de ingezamelde banden nog geschikt voor een tweede leven als band (met inachtneming van de daarvoor geldende verkeerstechnische en productkwaliteits-specificaties), waarmee het totaalpercentage voor product- en materiaalhergebruik in 2021 op zo’n 98 procent uitkomt.
Ook voor het autobedrijf heeft die hele duurzame keten een voordeel. Naast de eigen inspanningen om een bijdrage te leveren aan een betere leefomgeving – iets wat klanten ook steeds meer van ze vragen – verkleint het autobedrijf hiermee de eigen ecologische voetafdruk. Het is, gezien alle marktomstandigheden, duidelijk dat banden en bandenservices (reguliere controle van de profieldiepte, uitlijnen en zelfs de apk en ADAS-kalibratie) voor de werkplaatsklant en dus het autobedrijf spelbepalende producten en diensten zijn.