Werd duurzaamheid, c.q. circulariteit, twee jaar geleden op de Keulse bandenbeurs The Tire Cologne nog gepresenteerd in het gangpad dat de hallen 6, 7 en 8 verbindt; dit jaar stond de circulaire economie, voor zover die op de bandenbranche van toepassing is, centraal op de vakbeurs in Keulen, in het midden van de middelste hal 7.

Met de dreigende aankondiging: “het is de allerhoogste tijd!” riep netwerkcoördinator Anna-Maria Gutz namens de Duitse Allianz Zukunft Reifen (AZuR) bedrijven en organisaties op om in actie te komen voor een circulaire bandenindustrie. Hiertoe vond op de eerste dag van The Tire Cologne de ondertekening plaats van een resolutie die tot doel heeft om 100 procent van de in de Europese Unie in gebruik genomen autobanden in Europa te hergebruiken, dan wel te recyclen. De resolutie werd de volgende dag aan de bondspresident in Berlijn overhandigd.

Personenwagenbanden

Waar in Nederland Recybem uitvoering geeft aan het Besluit beheer autobanden – en stelt ruim 90 procent van de ingezamelde banden te kunnen recyclen en hergebruiken – gaan versleten banden in Duitsland nog altijd illegaal het land uit, om bijvoorbeeld in China te worden verbrand. Met de resolutie heeft AZuR zich ten doel gesteld 100 procent van alle in de Europese Unie ingezette autobanden in de EU te recyclen of te hergebruiken. “Dat geldt niet alleen vrachtwagenbanden, ook personenwagenbanden”, aldus Anna-Maria Guth. “Er is geen reden om personenwagenbanden niet te vernieuwen en opnieuw te gebruiken. Als we kijken naar de Duitse bandenindustrie, dan is dat een kwalitatief hoogwaardige, supermoderne industrie die producten maakt waarop men kan vertrouwen.”

Bandenvernieuwing

Dat laatste punt wordt ook benoemd in de resolutie, die stelt dat nieuwe banden zo duurzaam mogelijk moeten worden vervaardigd, zodat ze ook daadwerkelijk voor bandenvernieuwing in aanmerking kunnen komen. Daar is nog een wereld te winnen, want op de beursvloer waren het toch vooral nieuwe banden die de aandacht trokken. Bedrijven zoals Malatesta Pneumatici, dat al sinds 1946 actief is met bandenvernieuwing voor personenwagens, bedienen nu nog slechts een nichemarkt. Dit stemt Matteo Malatesta naar eigen zeggen dan ook wel eens droevig. Hij is van de derde generatie in het familiebedrijf, gevestigd in het Italiaanse Agagni, zo’n vijftig kilometer ten zuiden van Rome. Het bedrijf produceert met 45 medewerkers hernieuwde banden voor personenwagens en racewagens, maar ook voor bedrijfswagens en agrarische toepassingen. “We verkopen onze banden in Italië, Spanje, maar ook in Midden- en Zuid-Amerika. In Nederland niet, nog niet.”

Waar andere landen in Europa profiteren van de import van goedkope Chinese banden, biedt Malatesta bijvoorbeeld aan klanten in Albanië een goed alternatief. “Wij zitten voor hen ook dichtbij. Voor hen is het eenvoudiger om bij ons kleinere hoeveelheden te bestellen dan in China.”Nog afgezien van prijs en leverbaarheid is de ecologische waarde voor Matteo Malatesta de belangrijkste waarde die een vernieuwde band vertegenwoordigt. “Niet alleen voor onze klanten in Albanië, maar in heel Europa. Veel mensen praten over de ecologische voetafdruk en vervolgens doen ze niets. De Europese Unie zou bandenvernieuwingsbedrijven op de een of andere manier ook moeten compenseren, in geld, of hoe dan ook, want de Chinese bandenproducenten krijgen ook staatssteun, waardoor wij nooit met dergelijke bedrijven kunnen concurreren. De prijs die in Europa voor Chinese banden betaald wordt, is onwerkelijk, om nog maar te zwijgen over de manier waarop ze geproduceerd worden. Het is als een partij voetbal, waarbij wij met zijn elven zijn en zij met twintig.”

Dat de kwaliteit van vernieuwde banden geen punt van discussie is, wil Malatesta graag benadrukken. “Wij laten onze banden, gemaakt van gecertificeerd rubber, net als nieuwe banden, in Duitsland testen door TÜV Nord, onder meer op loadindex en snelheidscodering.”

Voorbeeld

Een ander opmerkelijk voorbeeld voor de bandenbranche was te vinden op de overigens schitterende stand van Sailun. Onder het motto Sustainable performance maakt de Chinese bandenfabrikant nadrukkelijk werk van zijn duurzaamheidsagenda door de hele keten: van de winning van grondstoffen, via de productie, tot aan de toepassing en recycling. Dit valt ook S&H Tyres op, dat onder meer Sailun distribueert in Nederland en België. Wim van der Heiden, directeur van De Klok Banden en S&H Tyres: “Qua technologie zijn zij het verst van allemaal. Ze hebben in hun fabrieken zelfs onder de grond robots die controleren of er geen gaslek is, of er olieverlies is, of er geen druk verloren gaat… Dat gaat heel erg ver. Duurzaamheid is ook zoveel mogelijk automatiseren, zodat er geen fouten kunnen ontstaan in het productieproces. In de oude fabriek die wij zelf hebben bezocht werkten drieduizend mensen, in de nieuwe fabriek honderd.”

Duurzaamheid begint bij Sailun al bij het gebruik van duurzame grondstoffen. Wim van der Heiden: “Daar moeten, vanwege nieuwe regelgeving per 1 januari, alle bandenfabrikanten mee aan de slag en die ons verbiedt om banden te importeren die niet zijn gemaakt met rubber van een gecertificeerde rubberplantage. Die krijgt alleen zo’n certificaat als ze kunnen bewijzen dat ze geen bomen meer kappen en dus op een duurzame manier hun rubber winnen. Goodride doet dat overigens ook al, ook een fabrikant die al heel ver is in duurzaamheid.”

Vernieuwde banden voor personenwagens zitten nog niet in het assortiment van S&H of De Klok, om de eenvoudige reden dat die in Nederland nog geen rendabel product zijn. Een ander aspect van duurzaamheid dat Van der Heiden zelf aanroert is de uitstoot van banden. “We monteren banden met 8 millimeter profiel en halen ze eraf met 2 millimeter profiel. Waar zijn die 6 millimeter gebleven? We gaan in Europa wel heel nauwgezet kijken naar de slijtage van loopvlakken en hoe we die kunnen terugdringen. De verwachting is dan ook dat het Europese bandenlabel binnenkort wordt uitgebreid met een indicatie van de slijtvastheid. Als de slijtage van een vernieuwde band veel beter blijkt te zijn dan van nieuwe banden, hebben ze wel kans van slagen.”

Foto boven: 124 Europese instanties en bedrijven tekenden op 4 juni de AZuR-resolutie die streeft naar een volledig circulaire bandenindustrie in Europa.