In ons land sleutelen dagelijks in alle sectoren – personenauto’s, vrachtwagens, schadeherstel en revisiebedrijven – van de autobranche, zo’n zestigduizend monteurs aan de auto’s en voertuigen van hun klanten. Ruim 30.000 werkplaatsmedewerkers werken bij dealers en universele autobedrijven, autoserviceketens en bandenspecialisten, Hoe verschillend hun werkzaamheden ook zijn, één ding hebben ze gemeen: ze hebben allemaal gereedschap nodig.
Naar schatting van diverse branchepartijen is de markt voor handgereedschappen in de autobranche jaarlijks goed voor 30-35 miljoen euro. Die markt is in Nederland behoorlijk versnipperd. Automaterialengrossiers, auto-importeurs, het groeiende leger aan verkoopbussen (de Snap-on-methode) en natuurlijk de vele webshops, allemaal zijn ze op zoek naar business. Daarnaast verkopen ook supermarkten als Lidl en bouwmarkten de nodige gereedschappen waar de professionele doe-het-zelver mee aan de slag kan. Zo kom je elektrisch gereedschap van het Lidl-huismerk Parkside zelfs al hier en daar op de werkvloer van het autobedrijf tegen, of zoals een werkplaatschef onlangs stelde: “A-, B- en C-merken worden hier door elkaar gebruikt. Kwaliteit is leidend voor die gereedschappen waarbij het erop aan komt, de B-merken zijn voor het wat prijsaantrekkelijker alternatief en de C-merken liggen er vaak als impulsaankoop ook nog tussen.”
Clenn Dissel, eigenaar van groothandel Tool Com en van de webshops Gereedschapland.nl en Gereedschap.online: “We merken dat vooral de kleinere garagebedrijven goed kijken naar wat ze veel gebruiken. Gebruiken ze iets vaak, dan mag het wat duurder zijn; gebruiken ze het wat minder, dan kiezen ze voor een B-merk. Wij hebben het allebei.”
Showroom
Automaterialengrossiers boden met hun balieruimte en soms zelfs showroom een etalage voor gereedschappen. Overal kwam je naast een wand met gereedschappen ook gereedschapskarren en klein equipment tegen. Dat is duidelijk minder geworden, zo merkt ook Clenn Dissel. “In Zeewolde hadden we een hele grote showroom. We hadden daar veel gereedschapswagens staan, in allerlei soorten. Dat is allemaal dropshipping geworden (online handel zonder voorraad, EP). Vroeger kwamen de garagehouders ook dagelijks bij ons over de vloer. Dat is voorbij. Tegenwoordig gaan bijna alle bestellingen online. Nu hebben we alleen nog een magazijn, met een balie waar klanten dagelijks hun bestellingen komen afhalen.”
Dissel heeft zijn handel met name zien verschuiven naar de grote onderdelendistributeurs. “Zij hebben veel grossiers overgenomen en daarmee ook de handel in gereedschappen. Ik lever nu ook veel minder aan grossiers. Vroeger richtten we bijvoorbeeld ook veel wanden in bij grossiers. Van een Belgische importeur hoor ik dat die dat werk nu pas ziet teruglopen, maar wij doen dat al jaren niet meer.”
Hasan Bilginer, eigenaar van automaterialengrossier Pro Parts uit Utrecht, heeft nog wel een showroom en ziet juist de verkoop van gereedschappen aan de balie plaatsvinden. “Online is dat heel beperkt. Mensen willen toch vergelijken, stellen vragen, willen het vasthouden.”
Ook bij andere grossiers is een wand met gereedschap dan ook nog steeds aanwezig, al betreft het veelal de zogenoemde winkeldochters, restanten uit het verleden. De grossiers die van oudsher actief zijn met gereedschap hebben nog wel een medewerker die zich als adviseur opwerpt en zelf het autobedrijf bezoekt. Fugo, onderdeel van het AD-grossiersnetwerk, is zo’n grossier die traditioneel veel gereedschappen verkoopt. Mede-eigenaar Lisette Hogenelst: “Er is een zekere merkentrouw bij de aanvulling van gereedschapskarren. Daarnaast zien we een stijgende vraag naar goedkoper gereedschap (B- en C-merken). Wat de gereedschappen voor EV’s betreft zien we een licht toegenomen belangstelling, maar nog altijd geen extreme aantallen. Het betreft vooral de verkoop aan merkdealerbedrijven en merkspecialisten. Er is ook nog weinig vraag naar accutestapparatuur. Wel zien we een lichte stijging van de vraag naar laad- en startapparatuur.”
Accugereedschap
Grossiers blijken tussen de 2 tot 8 procent van hun omzet met gereedschap te realiseren. Tevens bleek op grossiersniveau dat het afgelopen jaar de investeringen in luchtgereedschap wat onder druk stonden. Dat kwam ten goede aan elektrisch gereedschap. Ruben Lohuis, de gereedschappenexpert bij grossiersgroep Koskamp, heeft daar wel een verklaring voor. “De kwaliteit van elektrisch gereedschap is sterk verbeterd. Daarnaast maken verwisselbare en onderling uitwisselbare accu’s de monteur en toepassingen flexibeler en mobieler. Het werkt de efficiency in de hand. Bovendien heb je geen last meer van slangen op de werkplek en heb je een minder zware compressor nodig. Daarnaast zijn er veel aanbieders van elektrisch gereedschap wat de concurrentie vergroot en prijzen interessant blijven.”
Ook Lisette Hogenelst ziet een verhoogde vraag naar elektrisch gereedschap, “veel slagmoersleutels in ons geval, maar de verkoop van luchtgereedschap daalt daarnaast niet heel erg.”
Volgens Dissel maken voornamelijk bandenbedrijven de overstap naar accugereedschap. “Het wordt allemaal wat arbovriendelijker. Luchtgereedschap behoeft ook meer specifiek onderhoud. Vroeger leverden nog wel heel veel compressoren, maar dat zoeken garagehouders nu echt bij een specialist. We leveren nog wel veel accessoires bij het accugereedschap.”
Ook de gewone handgereedschappen, inclusief gereedschapskarren lieten vorig jaar een groeiende afzet zien, net als speciaalgereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen. Die laatste twee categorieën waren wat vaker EV-gerelateerd (zie kader), mede gestimuleerd door het groeiende trainingsaanbod voor het werken aan een EV, dan wel hybride. Vergeet ook niet dat gereedschappen vaak een impulsaankoop zijn. Zeker als de verkoper met zijn promotiebus ook nog eens een goede demonstrateur is, dan is een aankoop bijna een zekerheid.
Voorraad
De voorraadhoudende en promotionele rol aan huis ten aanzien van gereedschappen van grossiers is deels overgenomen door de mobiele verkopers van gereedschappen en de webshops van de diverse gereedschappenfabrikanten en hun distributeurs. En voorraden gereedschap aanhouden is met het enorme aanbod aan typen al helemaal een uitdaging die grossiers – op de specialisten na – niet meer aangaan. Het aanbod gereedschappen is diverser, breder en door de groei van speciaalgereedschap ook complexer geworden. Bovendien zijn ondernemers en de buiten bedrijfsuren sleutelende monteurs niet vaak meer ad hoc op zoek naar een stuk gereedschap en al helemaal niet naar een complete gereedschapskar. Wanneer ze daar voor in de markt zijn nemen ze er de tijd voor. In de praktijk betekent dat ze online op zoek gaan naar de mogelijkheden en vooral naar de prijs. Kortom, gereedschappen kennen niet alleen een grote diversiteit aan typen, aan merken, aan kwaliteiten, aan verkooppunten, maar ook aan klantenvoorkeuren. De markt verandert nu eenmaal continu. Het is overigens niet iets waar Clenn Dissel rouwig om is. “De markt verandert en wij veranderen gewoon mee. We hoeven nu ook die showroom niet meer in te richten. Dat scheelt weer.”