In de eerste twaalf weken van 2020 ontwikkelde de autobranche zich volgens de verwachtingen. Bij de dealers viel de nieuwverkoop weliswaar wat tegen, maar de occasionverkoop en de aftersales waren naar tevredenheid. Universele autobedrijven klaagden al helemaal niet. En toen, op 15 maart, viel de deur bij veel ondernemers in het slot.

Paniek alom. Het eerste, voor de autobranche merkbare gevolg van de uitbraak van het coronavirus, was een snel dalend autogebruik. Minder kilometers betekent minder aftersales en bovenal minder aanrijdingen en dus minder schades. Thuiswerken werd de norm. Schadeherstelbedrijven merkten dat direct, dealers kregen kort daarna de minnen te verduren. 

Bloedrood

De intelligente lockdown was geen pretje. Met de wijsheid van toen was het waarschijnlijk de best mogelijke ingreep, want de volksgezondheid en vooral het functioneren van de gezondheidszorg werd door Covid-19 ernstig bedreigd. In de eerste twee weken na die vijftiende maart werd de coronacrisis voor de gewone man en vrouw keihard voelbaar, met grote gevolgen voor diverse sectoren, waardoor de economie in zijn geheel in mineur kwam. De supermarkten draaiden door hamstergedrag weliswaar topomzetten, maar de horeca en de entertainmentindustrie stonden stil. 

In de landen om ons heen werden autobranche en -industrie zwaar getroffen. In België, Frankrijk, Italië, Spanje en Groot-Brittannië gingen de deuren van showrooms en werkplaatsen op slot. In Duitsland gebeurde dat slechts gedeeltelijk. In ons land bleven de showroom- en werkplaatsdeuren open. Natuurlijk, de showrooms konden alleen auto’s leveren die op voorraad stonden, want de autofabrieken in met name Frankrijk en Duitsland waren dicht. In april, mei en juni bleken de gevolgen duidelijk uit de bloedrode registratiecijfers van nieuwe personenauto’s, met minnen van respectievelijk 53,1, 59,2 en 39,0 procent. 

Bloedbad

De registratiecijfers in het eerste kwartaal waren al niet geweldig na de verkoophausse van het laatste kwartaal van 2019: in januari een min van 6,1 procent, een minieme plus van 0,3 procent in februari en in maart een min van 23,4 procent. Dat laatste cijfer was het gevolg van de lockdown die enerzijds consumenten onmiddellijk aanzette om geen grote aankopen te plannen en anderzijds de eerste afleverproblemen doordat autofabrieken dicht gingen. Nee, het eerste halfjaar van wat een mooi 2020 en transitiejaar naar elektrische mobiliteit had moeten worden, werd een bloedbad ten aanzien van de nieuwverkopen. 

In april, mei en juni bleken de gevolgen duidelijk uit de bloedrode registratiecijfers van nieuwe personenauto’s

Ook de werkplaatsomzetten bij de dealers kelderden door de pandemie, mede doordat de aantallen afleverklaar te maken nieuwe en gebruikte auto’s daalden (PDI-werk). Daarnaast adviseerden enkele leasemaatschappijen hun klanten even te wachten met een werkplaatsbezoek, een advies dat gelukkig en mede onder druk van Focwa, Bovag en Vaco snel werd ingetrokken, al liet de eerste negatieve impact zich al voelen. 

Universele autobedrijven, zeker de ketens, merkten de gevolgen van dit uitgestelde onderhoud ook, maar door hun relatief geringe schaalgrootte en flexibiliteit brak er geen paniek uit. Daar kwam bij dat leveranciers en andere branchepartijen het universele autobedrijf met het ondersteuningsprogramma We Support Workshops te hulp kwamen. Het proactief benaderen van klanten en de actuele analyse van de omzetcijfers door WESP waren er belangrijke onderdelen van. Daardoor kon snel geschakeld worden. 

Bedrijfsvoeringhulpsystemen

Daarmee hebben we drie belangrijke lessen van de crisis te pakken. Nu het weer beter, of zelfs goed gaat, zouden die drie zaken structureel verankerd moeten worden in de bedrijfsvoering: flexibiliteit, sturen op cijfers en bovenop je klanten zitten. Daar komt nog een belangrijke, zij het zeer omstreden les bij: moet je wel of niet flinke financiële buffers aanleggen? Dat is zowel voor bedrijven als voor particulieren de vraag. Kies je voor een flinke buffer, dan geef je die euro’s even niet uit en daar wordt de economie de dupe van. Die heeft niks aan een goed gevulde spaarrekening. De economische groei is gebaat bij rollende euro’s. Aan de andere kant kan zo’n buffer je wel door een moeilijke periode heen helpen.

Een les die ook is getrokken is dat het riskant is om te zeer afhankelijk te zijn van bepaalde klantgroepen. Schadeherstellers zagen hun gestuurde schadestroom als eerste opdrogen en wie veel onderhoud aan zakelijk gereden auto’s uitvoert, kreeg het ook even benauwd. De Vereniging Zakelijke Rijders voorspelt een structurele min van het aantal verreden kilometers van 20 procent. ANWB en Flitsmeister meten in juli en augustus echter weer ouderwetse kilometervolumes. Wel meer verdeeld over de dag. Enkele tankstation-exploitanten bevestigen die ommekeer.

Kortom: ontwerp je eigen ADAS, je eigen bedrijfsvoeringshulpsystemen, bestaande uit flexibiliteit, klantrelatie, het vermogen proactief te handelen, een gezonde klantenmix en bovenal een goede buffer in de vorm van direct beschikbare cash. Uw eigen ADAS heeft u nodig wanneer het virus nog eens de kop opsteekt. Ook al blijft die tweede golf uit, een tijdelijke recessie van de economie hangt ons nog altijd boven het hoofd. Zorg dat u gewapend bent. De zomer hou je ook niet tegen, maar de gevolgen opvangen is een must. Geef uzelf de nodige NCAP-sterren. Zorg voor extra (financiële) gordels en airbags. Stel uw eigen sensoren goed op de markt af. Als u alert blijft, blijft uw bedrijf wellicht ook gezond.