Wat een rare kop boven deze column, denkt u wellicht. Maar verderop wordt wel duidelijk wat ik hiermee bedoel. Ik kwam het woord de afgelopen weken namelijk vaak tegen. Waarom? Dit jaar (31 oktober) is het vijfhonderd jaar geleden dat Maarten Luther zijn 95 stellingen op de deur van de slotkerk van het Duitse Wittenberg spijkerde.
De meeste van u hebben dat vast meegekregen op school, anders moet u er Wikipedia maar eens op naslaan. Die actie van Luther was de aanzet tot grote scheuringen in de kerk van toen (die zelfs vandaag nog doorwerkt) en zelfs tot een heuse oorlog leidde bij onze Oosterburen.
Nu ben ik niet gelovig, maar de geschiedenis van Luther is wel een mooie les hoe praktijkervaring, principes, marktontwikkelingen, tegengestelde visies, belangen en machtspelletjes tegen over elkaar stonden of soms nauw verweven waren. Niks nieuws onder de zon dus. Kijk om u heen en u kunt de naam Luther en die van zijn voor- en tegenstanders op heel wat van uw relaties, kennissen en concurrenten plakken.
En dan de beloofde uitleg over het Schijthuis. Volgens vele biografen was Luther een begenadigd spreker. Hij werd rijkelijk bedeeld met uitnodigingen om bij diners aan te schuiven. Zelfs zonder internet en wifi had hij al vele volgers (nu 500 jaar later overigens nog). Luther schreef zijn uitgesproken ‘tafelredes’ echter ook op. En bij zo’n dinerafspraak in 1532 zei hij het volgende: “Daar, op het schijthuis (van een klooster in 1515) werd ik als door de bliksem getroffen door het idee dat de rechtvaardigen zullen (over)leven door het geloof alleen.” Het was de aanleiding voor zijn 95 stellingen.
Met zijn broek op de knieën, zonder wc-eend of luchtverfrisser in de buurt, kwam hij tot gedachten die tot grote veranderingen hebben geleid. Nu hoor ik de laatste tijd regelmatig een reclame van een toiletreiniger waarbij wordt gesteld dat de gemiddelde Nederlander 400 keer per jaar naar het toilet gaat. En opvallend detail: we zitten daar ruim tien minuten per keer. Dat betekent (400 x 10)/60 = 66,7 uur. Dat is een gemiddelde natuurlijk, want er zijn ook medelanders die door een overdaad aan erwtensoep en bruine bonen wat vaker de bekende vierkante meter met een bezoek vereren. De moraal: ga vaker naar het toilet, het kan tot grote veranderingen in uw bedrijf leiden. Want ook al zit u even afgezonderd van de buitenwereld, die wereld staat niet stil en de veranderingen gaan gewoon door. U hebt dus bijna 67 uur per jaar om daar uw plan te trekken.