Een nieuw jaar betekent nieuwe kansen. Het is een slogan die we nogal eens voorbij hoorden komen in januari. Het herkennen van nieuwe kansen vereist dat je een visie hebt op wat komen gaat. Daar is naast een onderbuikgevoel vooral kennis en inzicht voor nodig. En dan nog is er geen garantie dat de visie die u gisteren had, toen u uw plannen schreef, vandaag nog standhoudt.
Managers en ondernemers kunnen best vooruitplannen, maar weinigen kunnen ook echt vooruitzien. Het is zeker geen schande als je bepaalde ontwikkelingen niet ziet aankomen. Ik was recentelijk begonnen met het opruimen van een stapel tien tot vijftien jaar oude rapporten van bekende advieskantoren. Bij die bureaus werken geen domme jongens en meisjes, en als zij een toekomstvisie neerzeten, dan is die doorgaans goed onderbouwd. Maar bij het doorbladeren van die rapporten kom je met de kennis van nu nog wel eens tot de conclusie dat ook zij niet altijd vooruit konden zien.
Met name de omslag van globaal denken naar zelfvoorzienend zijn dat de huidige machtsblokken tentoonspreiden, had iemand dat als optie? China als EV-pionier werd tien jaar terug als kans voor Europa gezien, vandaag als een bedreiging; de energietransitie als een grote stap voorwaarts, nu als een groot obstakel; connectiviteit als moneymaker, maar na tien jaar is daar nog geen sprake van.
Nu de VS, China en Europa zich terugtrekken achter de eigen piketpaaltjes denken onze politici in ‘wij eerst’ en ‘wij sterker dan de ander’. Door zich te richten op de eigen regio zal Europa economisch de eigen broek moeten ophouden. Terwijl China en de VS ieder in staat zijn om als eenheid te functioneren, blijft Europa denken in termen van het landsbelang van de afzonderlijke lidstaten. Zou Nederland het leuk vinden als ASML naar Frankrijk vertrekt? Zouden de Duitsers het waarderen als Volkswagen zijn productie naar Oost-Europa verhuist? In beide gevallen verschuift de economische balans tussen landen, maar werk je wel aan één Europa. Een dilemma.
Het is al vaker gezegd: een win-winsituatie is nog geen winst-winstsituatie. Toch is samenwerken belangrijk, maar wel binnen een sterk en concurrerend ecosysteem. Zoals een onderdelendistributeur die samen met zijn leveranciers en de via werkplaatsconcepten verbonden autobedrijven zorgt voor binding met de werkplaatsklant. Daar is behalve visie ook strijdlust voor nodig. The winner takes it all.
